कोभिशिल्ड खोप सुरक्षित छ । यो खोपले कोरोना भाइरसको कडा संक्रमणबाट बचाउंछ ।
@mohpnep
बाट जनहितमा जारी सन्देश । आफ्नो पालो आएपछि सबैले खोप लगाऔं । म पनि पालो आउनासाथै जरुर लगाउनेछु ।
परिक्षण नबढाउने, उल्टो परिक्षणको महत्व ओझेलमा पार्न खोज्ने।
लकडाउन खुकुलो बनाउन सिन्को नभाच्ने ।
क्वारेन्टिनमा मानवलाई जनावर भन्दा नराम्रो अवस्थामा राख्ने ।
अब कसैले मलाइ कृपया भनिदिनुस् कि मेरो आक्रोश गलत हो ? राज्यले गरेका कृयाकलाप ठिक हो ?
नागरीक रिसाउन पाउने कि नपाउने ?
केरे केरे ? नेपालमा गैरसरकारी र निजी स्तरमा प्रयोगशाला नभएर नै राज्यले आफै फेरि नया मेशिन किन्न खोज्दै हो ? भएको पुर्वाधार चलाउन नसकिने नै हो त ? नया मेशीन कहिले आउने, कहिले तैयारी गर्ने, यसको सहि प्रयोग कसरी गर्ने इत्यादि प्रश्न सोध्नु अघि यो भिडियो हेरम त लौ !
यो भिडियो बनाउनै पर्ने भएर पेश गरें । आरडिटिले संक्रमण फेला पार्न थालेपछि धेरैजना आत्तिएको पाएं । तथ्य यसप्रकार छ । आश गर्छु यसले बुझाउन सहयोग गर्नेछ । संक्रमण हामी माझ धेरै अघिदेखि नै छ, अब पहिचान भएको मात्र हो ।
विश्वका करिब १२५ देशमा खोपको पहिलो मात्रा अझै भित्रिएको छैन ।
नेपालमा भने आजको दिनसम्म २० लाख मात्रा आइसक्यो । नया बर्षा अघि नै थप ३० लाख मात्रा नेपाल सरकारले खरीद गरेर ल्याउंदैछ । साथै कोभ्याक्स सञ्जालबाट ६० लाख आउने पक्का छ ।
यसलाइ उपलब्धि भन्न कसैलाइ लाज त लाग्दैन नी ?!
भारतले हाम्रो जे पनि आफ्नो भन्न हुने, हामीले चाहिं उनीहरुको केहि आफ्नो भन्न नहुने ?
उनीहरुले मात्र हामीलाई निरन्तर तीर हानी रहन हुने, हामी चाहिं एक दुइ फिर्ता गर्न नहुने ?
जस्तालाई त्यस्तै, ढिंडोलाई निस्तै है साथी हो !
(तथस्ट विचार राख्ने म एक नेपाली नागरीकको सोच)
हिजो सम्माननीय प्रम ले आव्हान गर्नुभएको बैठकमा, जसमा म पनि सम्मिलित थिएं, मुख्य कुरा के भए त ? छोटो जानकारी । मिडियामा केहि अलमल देखियो , विशेषगरी "स्वास्थ्य संकटकाल" बारे !
लकडाउन खुकुलो पार्ने उपाय सहित राज्यलाई मेरो चुनौती । नेपाली नागरिकको मृत्यु कोभिडले भन्दा कैयौं गुणा बढि अन्य समस्याहरुले गराउनेछ। मित्रराष्ट्रहरुले गर्न थालिसके, हामी किन पछाडि ?
कोभिडको मृत्यु गन्दै बसौं ।
किनभने, अन्य रोग महत्वपुर्ण नै होइनन् , ती बाट मृत्यु नै हुंदैनन् !
विगत २ महिनामा आत्महत्या, क्षयरोग, नसर्ने रोग, गर्भवती महिला, शिशु रोग, झाडापखाला इत्यादिको कारण कुनै नेपाली मरेन ।
त्यसैले लकडाउन चलिरहोस्, राज्य बिना योजना अघि बढिरहोस् !
सडक आन्दोलनमा जांदै हुनुहुन्छ भने यति सुनेर जानुहोला है । लोकतान्त्रिक मुल्यमान्यताले प्रदर्शन रोक भन्न मिल्दैन । तर सावधानी चाहिँ अपनाउनु एकदमै अनिवार्य छ ! यो एकदमै संबेदनसिल समय हुन गइरहेको देख्छु ।
ट्विटरमा पुर्णरुपमा राजनैतीक सोच हावी छ । त्यसैले जुनैपनि कुरालाइ राजनैतिक आंखाले हेर्ने चलन छ - आफ्नो निकटको दललाइ पायक कुरामा आरटि र फेव, तर अरुको दललाई पायक पर्ने कुरामा चरम बिरोध !
म जस्ता नागरीक यस्ता कुरा चिर्नको लागी यता हाजीर छौं । अरु कोहि छन् म जस्तै, भेलसंग नबग्ने ?
आजसम्म खासै कसैलाइ ब्लक गर्नुपरेको थिएन । तर अब बुझ्दैछु ट्विटरले यो विकल्प किन राखेको रैछ भनेर । व्यक्तिगत लाञ्छना लाउने र संधै निहुमात्रै खोज्न आउनेहरुलाई सम्झाउंदा, बुझाउंदा पनि नभएपछि यो उत्तम उपाय रहेछ ! अब यसको व्यापक प्रयोग हुनेछ।
स्वच्छ बहसहरुमा लागु हुनेछैन । 😃😎
मलाइ मतलब छैन कुन दल, राजनैतीक विचारधारा (अथवा नितान्त स्वविचार) ले कुनै पनि आन्दोलन प्रेरित छ ।
मलाइ मतलब यती मात्र छ कि भिंडभाड कोरोना भाइरस सर्ने राम्रो माध्यम हो ।
लकडाउन सकिएको होइन, केहि खुकुलो गरीएको हो, आम नागरीकलाई बाच्न सजिलो बनाउनको लागी । कृपया दुरुपयोग नगरौं ।
आज जे देखें:
-धेरै मोटरसाइकलमा २ जना सवार, केहिले मास्क नलगाएका
-ट्याक्सीमा ३ वा बढि मान्छे
-बजार क्षेत्रमा दुरी कायम नगरेको
संक्रमण रोकिएको छैन, हामी माझ नै छ ! सावधानी कायम गर्नु हामी सबैको जिम्मेवारी हो !!
कृपया आफ्नो तर्फबाटपनि आवाज उठाऔं, नबुझेकालाई सम्झाऔं !
लकडाउन फेरि पुरानै मोडालीटिमा बढाउने निर्णय राज्यले गर्यो भने, यो बुझ्नुस् कि राज्यसंग न त विज्ञता रहेछ, न त भारतको नक्कल गर्ने बाहेक नया सोच ।
राज्य सञ्चालकहरु सबैलाई यो मन्त्र जप्न सुझाव: 'पुरै नेपाललाई एकै प्रकारले हेर्न मिल्दैन ।'
(यसबाहेक मेरा सबै ट्विटहरु पढ्नपनि सुझाव)
प्रभु ! चिन र नेपालवीच रहेको हिमालको चुचुरोमा भारतको दावी हुनुपर्छ भन्ने एउटा साधारण पत्रकारको अभिव्यक्तिलाइ हांसोले उडाए पुग्छ के । यसरी विचल्लीत हुनु नै पर्दैन हौ ! 😉😜😁
घर बाहिर निस्कंदा मास्क लगाउन नेपालीलाइ किन यति गाह्राे ?
तपाइँको यो सानो भन्दा सानो कदमले ठुलो अप्ठ्यारो निम्त्याउनबाट जोगाउन सकिन्छ !
राज्यले यसमा कडाइ गर्न किन नसकेको वा नचाहेको ?
यसो गरे कसो होला ?
१. हामी सबैले मास्क नलगाएका पसले, व्यापारीसंग कुनै प्रकारको अन्तरकृया नगर्ने
२. पसले, व्यापारीले मास्क नलगाएका जोकोहिलाई सेवा प्रदान नगर्ने
(राज्यलाई नकुरौं, आफ्नो तर्फबाट पहलहरु सुरु गरौं )
भारतीय मिडिया आयो, पुर्णरुपमा प्रायोजित अन्तर्वार्ता लियो । नतिजा : दुबै देशमा वहाँलाइ 'भिजिबिलिटि' मज्जाले दियो । हिन्दि मै बोलेर भारत रिझाउन सफल भए, नेपालीले पनि वहांका अभिव्यक्तिलाई वाह वाह गर्दैछन् । राजनीति मज्जाले जानेका छन् है हाम्रा प्रम ले ! 😉😉
बैशाखको दोस्रो हप्तामा टिशर्टले धान्न नसकेको अवस्था । काठमाण्डौको हालको तापक्रम १५ डिसे । सायद १०० वर्ष अघि यस्तै हुन्थ्यो मौसम, जव प्रदुषण थिएन । प्रकृतिले पुन: शक्ति आर्जन गरेको देखियो !
लकडाउन खुकुलो गर्नैपर्ने थियो । हजारौं नागरिकको ज्यान अन्य रोग र आर्थिक समस्याको कारण जोखिममा छ । अब अघि बढौं, निम्न कुरामा ध्यान दिंदै:
बाहिर जहिले पनि मास्क लगाऔं ।
एकआपसमा ४ हातको दुरी कायम गरौं ।
भिंडभांड नगरौं ।
जोखिम समुहलाइ विशेष ध्यान दिऔं ।
हात सफा राखौं ।
यति गरौं !
कोभिड आजभोली नै संसारबाट हराउंछ भनेर सोच्नु ठूलो भ्रम हो । अव यो भाइरस अन्य भाइरस परीवार (जस्तै इन्फ्लुएन्जा) सरह हामी माझ लामो समयसम्म बस्नेछ । समय बित्दै जांदा हाम्रो प्रतिरोधात्मक प्रणालीले यसको शक्ति कम गर्नेछ । जोखिम समुहलाई बचाउंदै सामान्य जिवनमा फर्किनु बाहके बिकल्प छैन ।
एक नागरीकले ठिकलाई ठिक र गलतलाई गलत भन्न सक्नुपर्छ, नत्र उ दलको कार्यकर्तामात्र कहल्याइन्छ ।
कोभिड व्यवस्थापनमा सरकार नराम्रोसंग चुक्यो- नाकाहरुमा नियन्त्रण, परिक्षण र क्वारेन्टिनको कुरामा ।
लिपुलेकसंग जोडिएको विषयमा नया नक्सा आयो, नेपाल संधै चुप लाग्दैन, देखायो, गज्जव गर्यो ।
बुझ्दै जांदा त यो लकडाउनलाई यस्तो अवैज्ञानिक तरिकाले अघि बढाउनुमा जनस्वास्थ्य नभइ राजनीतिक कारण बढी देखिनथाल्यो । त्यसो भए हालको अवस्थामा उच्च जोखिम बाहेकका अधिकांश ठाउंहरुमा लकडाउनको औचित्य के हो, प्रश्नचिह्न खडा भएकोछ ।
जिल्ला सञ्चालकज्युहरुलाइ सुझाव:
१. अत्यावश्यक सामाग्री किनमेलमा समय तोक्दा भिंडभाड बढेर संक्रमण सर्ने सम्भावना बढ्छ- दिनभर खोल्न दिनुपर्छ ।
२. दुरी कायम गरेर खुला वातावरणमा मर्निङ वाक लगायत व्यायाम गर्न दिनुपर्छ । नत्र अन्य रोगको समस्या आउंछ ।
पहिल��का गल्तीहरु नदोहोर्याऔं ।
यता कोहि झुक्किनु भएको छ भने जानकारीको लागी:
१. म कुनै दलविशेषको अन्धो समर्थक होइन । मतदान दलहरुको कार्यपत्र र दल भित्रका पात्रहरुको कामकार्य हेरेपश्चात मात्रै गर्छु ।
२. जनस्वास्थ्य विज्ञानको अपमान सहन सक्दिन, चाहे जोकोहिले गरोस् । यो मेरो पेशागत धर्मपनि हो ।
धन्यवाद ।
देशमा खोकी ज्वरोले एक्कासी मृत्यु हुनेको संख्या बढे ? छैन ।
अस्पतालहरुका भुइं भरिनेगरी संक्रमीत बढे ? छैन ।
यसलाई नकारात्मक दृष्टिले किन हेर्दैछौं हामी ?
'नेपालमा संक्रमण सर्यो भने यो अवस्था आउनसक्छ..' विगत ३ महिनादेखि सुनिदैछ ।
सजग हौं, तैयारीमा रहौं, तर आतंकित भएर होइन ।
हरेक पटक कसैमा कोरोना देखिनासाथै समाचार बन्नु नै पर्ने हो र ? यसले चाहिने भन्दा बढि आतंक सृजना गर्छ समाजमा र सम्बन्धित स्वास्थ्य निकायमा मानिस जान डराउंछन्, जसले गर्दा स्वास्थ्य सेवामा असर पर्न सक्छ । संक्रमण अब साधारण भइसक्यो, हल्लाखल्ला हैन, उपचारमा ध्यान दिऔं ।
नेपालमा जहिलेपनि राज्य सञ्चालकहरुले आफुबाहेक अरुलाई मान्छे नै गनेनन् । आफै विज्ञ, आफै सर्वगुण सम्पन्न । त्यसैले आज यो भद्रगोल अवस्था आयो, विषेशगरी विज्ञान-प्रविधी र जनस्वास्थ्य क्षेत्रमा । सरकार बाहिर धेरै योग्य मान्छेहरु छन्, तर राज्यले अवसर नै दिंदैन ।
नेतृत्वको कमजोरी हो ।
के म 'पब्लिक फिगर' भइसकेकै हो त अब ?
(अब त बाहिर निस्कंदा रातो टिसर्ट, भादगाउंले टोपी, कालो चस्मा, हाफ प्यान्ट, के लाउने, के नलाउने, सोच्नैपर्ने देखियो त !😉😜😎)
ल हेर्नुस, मैले पढेको अष्ट्रेलियाको विविमा प्रत्येक बर्ष एक पटकमात्र छापिने म्यागाजीनको सन् २०१८ को आवरण पृष्ठमा एक नेपालीको स्केच बनाएछन् नी ! ( बनाउनुहुने चाहिं ) । देशभित्रै गरेको कामले बिदेशीको मन जितिएछ त ! 😎🙂
देशको विभिन्न ठाउंहरुमा संक्रमीतको संख्या बढेको छ । कुनै नौलो कुरो होइन- भारतबाट संक्रमण छिर्ने र देशभर फैलिने क्रम केहि समय अझै जारी रहनेछ । तर पुन: लकडाउन कुनै हालतमा समाधान होइन । मास्कमा कडाइ, दुरी, परीक्षणलाइ व्यापकता, जोखिम समुहलाइ विशेष ध्यान नै अबको 'नव-सामान्यीकरण' हो ।
अहिले हामीसंग भएको अत्यधिक समय यो भएन, यो गरेन, लगायत गाली गर्दै बिताउनुको साटो, आफ्नो क्षेत्रबाट राष्ट्रलाई यो अप्ठेरो बेला
कसरी मद्दत गर्ने तर्फ पनि ध्यान दिउं न । म परिक्षण लगायत अन्य सेवा र सामाग्रीको लागी निजी र अन्तराष्ट्रिय निकायको मद्दत जुटाउनतर्फ लागीपरेको छु। तपाई ?
राज्यलाइ यसअघि जति नै ढिलोसुस्तिको आरोप लगाएपनि यो नयाँ कदम अन्य कैयौं देशहरुले गरेको भन्दा समय सान्दर्भिक र सर्हानिय छ । संक्रमण विरुद्ध लड्न एकदमै ठिक कदम ।
राज्यको निकायले र्यापिड पोजिटिभ नतिजा सार्वजनिक गरेर नागरिकलाइ अन्योल र त्रासमा राख्नुको साटो पिसिआर पोजिटिभ नतिजालाई मात्र आधिकारिक रूपमा प्रस्तुत गरे बेस हुनेछ ।
नामै नसुनेको कुनै भारतीय च्यानलमा भनिएको सनसनी रिपोर्टिङलाई लिएर यति हल्लाखल्ला जरुरी छैन साथी हो । हामी जति हल्ला गर्छौं, उसलाई त्यती फाइदा हुन्छ । मुर्खतालाई टेवा दिनु आर्को मुर्खता हो , याद गरौं है ! हेरौं, मज्जाले हांसौं, आ-आफ्नो कामकार्यतीर लागौं ।
अन्ततः
@MahabirPun
संग पुनः भेटघाट भएरै छाड्यो । राष्ट्रिय आविष्कार केन्द्रले गरिरहेको थुप्रै कामकार्य बारे जानकारी पाइयो । देशभित्रै राम्रो काम हुंदैछ , हौसला त बढ्ने नै भयो !
राज्यलाई फेरिपनि सुझाव: पिसिआर प्रविधिलाई ओझेलमा राखेर र्यापिड टेस्टमाथी मात्रै धेरै ध्यान केन्द्रित नगरौं । बरु अलि मिहिनेत गरेर पिसिआर किट खरिद गरौं, सकिन्न भने अन्य क्षेत्रसंग सहकार्यका पहल गरौं । र्यापिडको दायरा सांगुरो छ, निष्कर्श गलत हुनसक्छ । पिसिआर नगरी सुक्खै छैन !
राज्य ले निहु पाइहाल्यो नी । अब त लकडाउनलाई देशैभरी आर्को २ हप्ता बिना ठोस योजना निरन्तर्ता दिने होला ।
विज्ञता देखाउने हो भने चाहिं न्युन, मध्य र उच्च जोखिम ठाउंहरु चयन गर्दै सो अनुसार (जोखिम हेरिकन) विस्तारै सेवाहरु सुचारु गर्नुपर्छ ।
भोलि लकडाउनको ठ्याक्कै २ हप्ता । हालसम्म ´आधिकारिक` संक्रमितको संख्या कम नै देखिन्छ । आर्को एक हप्तालाई यसलाई निरन्तरता दिएर अवस्थालाई पुनर्विचार गर्दै, परेको खण्डमा संक्रमित-प्रदेश लकडाउनमा जानुपर्ने हुनसक्छ । बुझौं - लकडाउन समस्याको अल्पविराम मात्र हो, पुर्णविराम होइन ।
आज सहरको बाटोघाटोमा जे देखें:
१. अधिकांशले मास्क प्रयोग गरेका, एक्लै हिंड्दा पनि !
२. अधिकांशले सवारीसाधनको हर्न न्युन प्रयोग गरेको ।
जे देखें, खुशी लाग्यो । यसरी नै हो नागरीकले जिम्मेवारी पालना गर्ने- चाहे त्यो संक्रमण जोखिम कम गर्न होस्, या समाजमा शान्ती कायम गर्नको लागी ।
हाम्रो संस्थाले गरेको प्रारम्भिक जेनेटिक अनुसन्धानमा उपत्यकाका ढलहरुमा लिइएका केही नमुनामा
#COVID
ー19
#SARSCoV2
भेटिएको छ । यसले सहरमा भाइरस समाजमा केहि समयदेखि नै रहेको संकेत गर्दछ। थप जानकारी छिटै आउनेछ, अनुसन्धान जारी छ ।
म दुइ दिन सार्वजनीक विदाको पक्षमा । दिनहुं काम गर्ने समय ८.५ घण्टा, हप्ताको ५ दिन ।
संसारका धेरै देशमा लागु भइ नै रहेको छ, हाम्रोमा कार्यान्वयन गर्न किन नहुने ?
नेपाल मै पहिलोपटक हुन गइरहेको यो निकै नै महत्त्वपूर्ण अनुसन्धानमा प्राविधिक पाटो हेर्ने जिम्मेवारी पाएको छु। हाम्रो संस्थाले नेपाल स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषदको नेतृत्व अन्तर्गत प्रारम्भिक काम कार्य गर्नेछ । नेपाल भित्रै अनुसन्धानकर्ताहरु छौं है ! (आजको
@nagarik_news
बाट लिइएको)
बिदेशी बिज्ञापन देखाउन पाइनुपर्छ, साथै नेपाली दर्शकहरुले ती विज्ञापन हेर्न शुल्क पनि तिर्नुपर्छ भन्ने अभिप्राय लिएर आज केवल टेलिभिजन लगायत संघहरुले २४ घण्टे विदेशी च्यानल प्रसारण बन्द गरेछन् । उनीहरुलाई चुनौती- १ महिना बन्द गरेर देखाउ, साथै हामीले तिरेको शूल्क फिर्ता गरेर देखाउ !
कार्यकर्ता बाहेक आम नागरीकको समर्थन नपाएपछि आफै सडकमा अखडा जमाएर बदाम चपाउंदै, सुन्तला छोडाउंदै घाम ताप्दै दिन काट्न 'बाध्य' हुनुपर्यो केहि नेताहरुलाइ ।
नागरीक समर्थन हुन्थ्यो, त एक बोली मै सबैथोक ठप्प हुन्थ्यो के हजुर !!
राज्य सञ्चालकहरुमा अलिकतिपनि विज्ञता छ भने भोलीदेखी यती मात्र गरे पुग्छ :
पसलहरु खुल्ने समय दिनभर,
हिंडडुलमा मास्क अनिवार्य,
निजी सवारीसाधन पाउने, जोर बिजोर (सार्वजनिक २ हप्ता अझै रोक्ने),
परिक्षण दोब्बर, ट्रेसिङ मजबुत,
अस्पतालहरु थप व्यवस्थापन, तैयारी अवस्थामा
(तर संका लाग्छ)
काठमाण्डौमा बिहानै सुरक्षाकर्मी परिचालन हेर्ने हो भने त यहां संक्रमण नियन्त्रण बाहिर गइसक्यो र कर्फ्यु लगाउन मात्र बांकि । तर देशभर:
लामोदुरीका यातायात गुडि नै रहेका छन् ।
आन्दोलनकारीहरु सडकमा उत्र���नै रहेकाछन् ।
कैयौं भागमा लकडाउन पालनै भएको छैन ।
जे छ, यहा नै छ !
कसैले मलाइ कृपया बुझाइदिनु न !
नेपाली सेना काठमाण्डौको सडकमा किन बन्दुक सहित देखिएको ?
सशस्त्र हुंदाहुंदै सेना किन परिचालित ?
लकडाउन नियन्त्रण बाहिर गएको छ ?
सेनाको काम आम नागरीकलाई तर्साउने हो ?
स्वास्थ्यकर्मीहरुलाई काममा नआए यो गर्छु, उ गर्छु भनेर धम्क्याउनु अघि राज्यले यो जवाफ दियोस् - संक्रमणलाई अग्रपङ्तीमा सामना गर्ने यो समुहलाई तैयारीका सामान दिएको छ त (जस्तै PPE, HR support, diagnostics support) ? कि लडाईमा बिना हतियार जान वाध्य पारींदैछ ?
ट्विटरमा आदरणीय जमात ठुलो छ, मज्जाको पनि ।
तर, यहां सानो जमातपनि छ, जस्ले हेर्ने आंखा थरसंग, 'जात' संग वा मेरो कामकार्यसंग जोडिएको देखिन्छ । उदाहरण - 'दीक्षित' भन्नासाथै रिस गर्नेहरु, वा 'खस-आर्य' भनेर ।
वौद्धिकताको सम्मान गरिन्छ । तर व्यक्तिगत रिसवी लिएर बहस गर्न नआउनु है।
कुरा ठुल्ठुला गर्नुहुन्छ , अरुको गल्ती औंल्याउनु हुन्छ । के तपाईं :
१. जेब्रा क्रसिङमा पैदलयात्रीको लागि रोक्नुहुन्छ ?
२. चकलेट चिप्स इत्यादिको खोल उचित स्थानमा मात्रै फाल्नुहुन्छ ?
यी २ बुंदामा मात्रै ध्यान दिनुस् , परिवर्तन आजैबाट आफैबाट सरुवात गर्न सकिन्छ ।
राज्य सञ्चालक त लकडाउन 'जादुको छडी' को भ्रममा छंदै थिए, अब जिल्ला सञ्चालकहरुपनि गल्तीहरु दोहोर्याउंदैछन् । बिहानै ७ बजे नै तरकारी र उपभोग्य सामानका पसल बन्द गराउंदैछन् । अनि आम नागरीक भीडंभांड गरेर यहि समयभित्र पसल धाउनु? बिहानीको मर्निङ वाक पनि रोक ! नाटक जारी रहेछ उपत्यकामा !
लकडाउन सहजीकरण प्रकृया सुरु गरिसकेा देशहरु:
१. भारत
२. युरोपेली युनीयन
३. अमेरीका
४. अन्य धेरै
लकडाउन सहजीकरणको लागी प्रकृया सुरु त के, सोचपनि नभएको देश:
१. नेपाल
(स्मरण रहोस् हाल नेपाल यी सबै देशहरु भन्दा न्युन जोखिम अवस्थामा रहेको छ)
हामीले यो कहिल्यै नभुलौं कि अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको कामकार्य र अनुसन्धान देशभित्रै गर्न सक्छौं ।
वर्षौंदेखि विदेशी "विज्ञ"हरुमा भर पर्यौं, आफ्नै नागरिक माथि विश्वास गर्न छाड्यौं ।
हामी कोहि भन्दा कम छैनौं । यहीँ बसेर केहि गर्नसक्छौं । गरौं ।
हो ! काम ले नै रच्यौ इतिहास ।
तर अन्धकारयुगको फाइदा उठाउन पल्केकाहरु भने देशमा फेरि अन्धकार निम्त्याउन तम्सेकाछन् ।
यिनीहरूलाइ रोक्न मात्र भएपनि वहाँलाई पुनः नियुक्ति दिनु जरुरी छ ! थप चार वर्ष पछि बरु कोही नयाँलाइ भित्र्याऔं ।
आज पुल्चौकमा जे भयो, जनस्वास्थ्यको हिसाबले पक्कैपनि राम्रो भएन, र यसको परीणाम के हुन्छ आउंदो १० दिनजतीमा थाहै होला । भिंडले निर्दोष ट्राफिक पुलीसलाइ कुटेको अत्यन्त निन्दनीय काम हो, कार्वाही हुनैपर्छ ।
सामाजीक सद्भाव बिग्रन दिनुहुन्न । नत्र आउंदा २ महिना निकै जटिल हुनेछ । सोचौं।
कोभिड-१९ र कोरोना विच फरक बुझ्नु जरुरी छ ।
कसैको टेस्ट पजिटिभ छ, तर कुनै लक्षण छैन भने त्यो व्यक्ति कोभिड विरामी होइन, कोरोना संक्रमीत हो । लक्षण छ भने मात्र कोभिड विरामी हो ।
देशमा हालसम्मका अधिकांश पजिटिभ केसहरु 'कोरोना संक्रमित' हुन्, 'कोभिड बिरामी' होइनन् !
म लगायत केहि साथीहरुले १३ वर्ष अघि सुरु गरेको १ कोठाको प्रयोगशाला आज संसारका धेरै संस्थाले आदरका साथ नेपाली अनुसंधान संस्था भनेर चिन्छन् । हामीलाइ राज्य अथवा निजी सेवाबाट रकम आउंदैन, बिभिन्न research grant लेखेर, अनुसन्धान गरेर सञ्चालन गरकाछौं । नेपाललाई विश्वसामु चिनाएका छौं !
केरे केरे ? नेपालमा गैरसरकारी र निजी स्तरमा प्रयोगशाला नभएर नै राज्यले आफै फेरि नया मेशिन किन्न खोज्दै हो ? भएको पुर्वाधार चलाउन नसकिने नै हो त ? नया मेशीन कहिले आउने, कहिले तैयारी गर्ने, यसको सहि प्रयोग कसरी गर्ने इत्यादि प्रश्न सोध्नु अघि यो भिडियो हेरम त लौ !
विज्ञता पुग्दैन भने हामी छौं सुझाव दिनको लागि । तर यसरी विना कार्य योजना लकडाउन कतिसम्म लम्ब्याउने सरकार ? 'जेठ ३२ गतेसम्म लकडाउन थप्ने मन्त्रिपरिषद्को निर्णय
हेर्नुस्, ट्विटर भनेको खाली झगडा, बहस, गाली (अनि ब्लकपनि 😜) गर्ने ठाउं मात्र नभइ, केहि रमाइलो कुराकानी, साथै मज्जाले हांस्न पाइने ठाउं पनि हो भनेर मेरो अघिल्लो ट्विटले पुष्टि गर्यो होला त ? 😃😉
ट्याक्सी, मोटरसाइकल, बस चालक लगायत बाहिर खूल्ला वातावरणमा काम गर्ने जोकोहिलाई जिउ ढाक्ने पिपिइको प्रभावकारीता खासै हुन्न, साध्येपनि हुन्न । हामी आम नागरीकले मास्क र स्यानीटाइजरको नियमीत उपयोग गरौं, पिपिइ स्वास्थ्यकर्मीको लागी छाडौं ! अति पनि नगरौं है !!
कोभिडको कारण मृत्यु भएकालाई जलाउन नहुने र गाड्नै पर्ने भनेर कहां लेखेको रैछ, कसैले देखाइदिनु है मलाइ । गाड्नु वा जलाउनु वीच केहि फरक छैन, विश्व स्वास्थ्य संगठनको मापदण्ड मै !
मन पराउनु मन नपराउनु आफ्नै ठाउँमा छ। तर प्रम ओलीमा भएको राजनैतिक कुशलता आजका अधिकांश नेताहरुमा छैन, मज्जाले देखियो ।
संसद विगठन गरेर गालीगलेचमा परेको एक महिना नपुग्दै पुनः ताली कमाउन सफल भएकाछन् ।
एउटा अन्तर्वार्ताको करामत ! कसैले सोचेको पनि थिएन सम्भव छ भनेर !!
देश लकडाउनमा छ । जनस्वास्थ्यको अवस्था गम्भिर छ । नागरीकको दैनिकी धरापमा छ, उ कोभिडबारे राज्यको रणनीति सुन्न उत्सुक छ । प्रमबाट आश्वासन खोज्छ, र छोटै सहि, कुनै अभिव्यक्ति चाहन्छ ।
तर प्रम सत्ताको खेलमा व्यस्त हुनुहुन्छ आजकल । नागरीकका आकांक्षा ढोका मै रोकिन्छ।
दुर्भाग्य ।
एकैछिन - सामाजीक सञ्जाल बन्द गर्नुस् । किताब पढ्नुस् । मिल्छ भने बाहिर जानुस् स्वच्छ हावा लिनुस्, सहर खाली छ । टिभीमा समाचार बाहेक सबैकुरा हेर्नुस् । लेख पढ्नुस, खाना बनाउनुहोस् । परीवार, साथीभाईसंग कुरा गर्नुहोस् । यस्तो वेला नकारात्मक सोच बढि आउंछ, मानसीक स्वास्थ्यमा असर पर्छ ।
र्यापिड पोजिटिभ मध्ये अधिकांशमा पिसिआर नेगेटिभ नतिजा आउने हो भने खुशीको कुरो- हामी बिच रहेको संक्रमणले कारणबस् उग्र रुप लिन सकेन भनेर बुझ्न सक्छौं । साथै समाजमा केहि मात्रामा हर्ड इम्युनिटी हुनसक्ने सम्भावना । आशा गरौं, यहि हुनेछ ! आउंदा दिनहरुले देखाउनेछन् ।
समुदायमा फैलियो कोरोना ? हो ? होइन ?
यो बहस अब जरुरी छैन । टोलटोलमा संक्रमीत भेटिएका छन्, र बुझे अनुसार अधिकांश कडा लक्षण विहिन् ।
परिक्षण नियमीत गरौं । कडा लक्षणसहितलाई अस्पताल । नत्र घर ।
बांकि जनसंख्या मास्क, सावधानी सहित काममा निस्कौं ।
लकडाउनको औचित्य सकिसक्यो !
कोभिड:
भाइरस संसारभर अनिश्चित काल रहनेछ
खोप पुग्न- कम्तीमा १ वर्ष, आम नागरीकसम्म १.५ वर्ष
औषधी- अन्योल
भाइरसको संक्रमण शक्ति- अधिकांशमा कमजोर
लकडाउन- शूरुवाती चरणमा बाहेक न्युन उपलब्धी, अल्पविकसित देशमा नकारात्मक प्रभाव बढी
मास्क र भौतिक दुरीको उपलब्धी- अत्यधिक
सोचौं है ।
एक्लै वा नजिकको परिवारका सदस्यसंग मर्निङ वाक, व्यायाम गर्दा मास्क लगाउनु पर्दैन, वातावरण स्वच्छ छ भने ।
कुनै अन्य व्यक्तिसंग अन्तरकृया हुनसक्ने अवस्थामा भने मास्क लगाउनु जरुरी ।
एक्लै बाहिर बस्दापनि एन-९५ मास्क लगाएको देख्दैछु, त्यो पुर्णरुपमा मास्कको दुरुपयोग हो !
आज दिनभर मेरो टिएलमा र डिएम मार्फत शुभकामना दिनुहुने सबैलाई मनभित्रैबाट हार्दिक धन्यवाद ! यो सञ्जाल भित्र यति धेरै माया पाउनु मेरोलागि ठुलो सौभाग्य हो ! 😊😊
भारतको लागी मोदी, अमेरीकाको लागी ट्रम्प, रुसको लागी पुटिन । मन नपराउने थुप्रै होलान् उनीहरुकै देशभित्रपनि, तर मनपराउने बढि छन् । देशले यस्ता नेतृत्व पाउन्, समृद्धि पर हुंदैन ! हाम्रो देशमापनि नेपाललाई प्राथमिकतामा राख्ने, र सहजै नबिक्ने नेतृत्व कहिले पाइएला ? खोज जारी छ ।
नयाँ वर्ष २०७७ को हार्दिक शुभकामना सबैलाई, मन भित्रैबाट ! लकडाउन बाटै लकडाउन बारे यो सुझाव राज्यलाई । यहाँहरु सहमत भएपनि असहमत भएपनि प्रतिक्रिया आउनेमा निश्चित छु 😁😁।