Hiç evlenmemiş bekâr bir kimsenin evlenip boşanmış biriyle evlenmesi çok defa soruldu. Kısa süreli evliliklerin gün be gün arttığı günümüzde öyle görünüyor ki çok daha fazla karşılaşacağımız bir mesele olacak. Dolayısıyla uzun süredir gelen sorulara toplu olarak cevap vermiş olayım. Bu noktada öne çıkan çekincelerden biri Peygamberimizin bâkire kadınlarla evlenmeyi teşvik ettiği hadislerdir. Onlardan birini Câbir b. Abdillah (r.a.) şöyle anlatıyor: Bir keresinde Rasûlullah (s.a.s.): “Ey Câbir evlendin mi?” diye sordu ben de: “Evet.” dedim. “Bâkire mi yoksa dul biriyle mi evlendin?” deyince: “Dul biriyle evlendim.” dedim. Bunun üzerine: “Niye beraber mulâabede bulunacağın (gülüşüp oynaşacağın) bâkire biriyle evlenmedin?” buyurdular. (Genellikle hadisin buraya kadar olan varyantı zikredilir, oysaki konu bağlamında devamı da oldukça önemlidir) Bu defa dedim ki: “Ya Rasûlallah! (Babam) Abdullah vefat ettiğinde geride (bakmakla sorumlu olduğum) dokuz kız bıraktı. Onların akranı birisini aralarına getirmeyi uygun görmedim. Aksine onlara bakacak/ saçlarını tarayacak ve onlara öğüt verecek birisiyle evlendim.” dedim. Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.s.): “İsabet ettin / Doğru yaptın” buyurdular. Bazı rivayetlerde de: “Allah sana mübarek kılsın.” veya “Hayırlı olsun” ifadesi de vardır. (Ahmed, el-Müsned, XXII/208, [r: 14306]) Evet, Efendimiz (s.a.s.) genel olarak bakire kızlarla evlenmeyi teşvik etmiştir; ancak bu tavsiye niteliğinde bir yönlendirmedir. Nitekim kendisinin de Hz. Aişe (r.a.) dışındaki bütün hanımları duldur; ilk hanımı Hz. Hatice dâhil. Dolayısıyla bazı insanların özel bir duruma binaen veya belli bir maslahat icabı evlenmiş boşanmış biriyle evlenmesinde bir beis yoktur. Belki bazen bâkir/bâkire biriyle evlenmesinden daha isabetli de olabilir. Bu da takdir edersiniz ki kişiden kişiye değişir. Burada bir parantez açarak mevcut durumu irdelemek istiyorum. Zira çiftlerin evlendikten birkaç sene sonra hatta birkaç ay içerisinde boşanmaya başlaması normal kabul edilebilecek bir durum değildir. Burada bir takım anormallikleri aramamız gerekmektedir. Benim gözlemlediğim kadarıyla yaygın olan durum şu birkaç maddede incelenebilir: I. Bazı ailelerin evlenince adam olur düşüncesiyle serseri oğullarını evlendirmeleri ve fakat oğlanın evliliği taşımaktan çok uzak olması. II. Evliliği aşırı romantize eden hayalperest kızların umdukları pembe hayatı bulamayıp hayatın gerçekleriyle karşılaşınca babalarının konforlu evine dümen kırmaları. III. Evliliği aile evinden kaçmak için bir vasıta olarak gören kişilerin müsait bir yerde inmeleri. IV. “Evlenince düzelir” düşüncesiyle kaşına gözüne aldanıp problemli biriyle göz göre göre evlenenler. (Burada “yaşım geçiyor/evde kalırım” endişesi veya ailelerin “bir defa söz verdik dönmek olmaz” gibi takıntıları etkili olmaktadır.) V. Modern dünyanın kadınlara sunduğu yeni imkânlara talip olup evlilik yükünden ve koca bağından kurtulmak isteyen muhteris kadınlar. Birkaç şey daha söylenebilirse de genel olarak yaygın durum bu şekildedir. Bu tablo haliyle “geride bir mağdur bırakmaktadır.” O mağdur kimdir? Kuvvetle muhtemel talihsiz bir evlilik tecrübesi yaşadığı halde tekrar evlenmek isteyen taraf mağdur olan taraftır. Zira bu tabloda mağdur eden profillerin tekrar evlenmek istemelerini beklemeyiz. Dolayısıyla bunların arasını ayırmak ve başlarından böyle talihsiz bir evlilik geçmiş insanları tek çatı altında toplayıp etiketlememek ve daha hassas bir değerlendirmeye tabi tutmak gerekir. Tabi ki bekârlar bekârlarla, boşanmışlar boşanmışlarla, dullar dullarla evlenmelidir. Böylesi birçok açıdan münasip olandır. Ama bazen insanlar öyle bir “denk geliş”le karşı karşıya kalabiliyorlar ki her şeyiyle mükemmel bir eş adayı, sipariş verseniz böylesini bulamazsınız denecek cinsten; ancak başından talihsiz bir evlilik geçmiş. İki insan, aynı şehirdeler, aynı anlam-değer dünyasına sahipler, birbirlerini uzun süredir tanıyorlar, birbirlerine karşı en ufak bir soru işaretine dahi sahip değiller, tam bir mutmainlikle evlenmek istiyorlar ama toplum/aileler bunu aşırı yadırgıyor ve sırf bu yüzden evlenmekten çekinen insanlar olabiliyor. Oysaki inancımıza göre bunu bir kusur olarak görmek doğru değildir. Nikâhla giderilmiş bekâret kusur veya ayıp değildir; zira ortada gayri meşru bir vaziyet yoktur. Bugün maalesef öyle bâkir/bâkire insanlar vardır ki el değmemiş bir kulağının arkası kalmıştır. Onun için boşanmış olmak kaliteli bir insana halel getirecek bir unsur olarak görülemez. İkinci olarak; ilk evlilikten çocuk olup olmamasının da taraflarca değerlendirilmesi gerekmektedir. Açıkçası bunu gözlemleyeceğim çok fazla örnek bilmiyorum, artıları eksileri illa ki vardır. Ancak şu kadarını söyleyeyim ki insan kendi çocuklarıyla bile sorun yaşayabiliyor, dolayısıyla böyle bir yola girenlerin bunu göz önünde bulundurması ve ilerleyen zamanlarda –özellikle kendi çocuğu olunca- eski eşten olan çocukları dışlamaması, sorun olarak görmeyip kendi çocuğu gibi sahiplenmesi, anne/baba şefkatinden mahrum etmemesi gerekir. Zira onlar da bir nevi öksüz/yetim sayılırlar ve dinimizin bu husustaki hassasiyeti açıktır. Son olarak böyle bir evlilik yapmaya niyetlenen bazı kardeşlerin şöyle bir tevehhümle karşı karşıya bırakıldıklarını çok defa işittim; evlenip boşanmış kişi cinsellik anlamında tecrübelidir, sen pasif kalırsın vs. Açık konuşmak gerekirse bu gibi fikirler malum videoların iğdiş ettiği zihinlerin kurgularıdır. (Konuyla ilgili şu yazımıza bakılabilir: Cinsellik hayvani bir içgüdüdür, hayvanların dahi tabii olarak yaratılıştan edindiği basit bir eylemdir. Bu anlamda bir tecrübeden söz edeceksek bu da ancak eşler arasında birbirine özel oluşur; birbirini tanıma, anlama, keşfetme vs. Her insan, başka bir âlemdir… Hâsılı başta da ifade ettiğim gibi kısa süreli boşanmalar artıyor ve geride yaralı insanlar bırakıyor. Haliyle bu durum sık sık karşımıza çıkabilmektedir. Biz mutlak anlamda bekâr bir insanın evlenip boşanmış biriyle evlenmesini teşvik etmeyiz; ancak geride tafsilatı geçtiği üzere bir belaya çatmış, başından talihsiz bir evlilik geçmiş öyle kaliteli insanlar vardır ki bekârlar arasında belki öylesini bulamazsınız. Onun için bu kıtlık ve kuraklık mevsiminde adam harcarken çok cömert davranma-mak gerektiğini vurgulamak istedim. Selâm, hidâyete tâbi olanlara…