KÜTOPYA nedir;
- Kütahya’nın tarih boyu yerleşim olan -bugün çarşı içinde kalan 4x4 kilometrekarelik- bölgesini içeren,
- Bugüne ulaşmış, ulaşamamış, kalıntıları kalmış tüm eserlerin tam haliyle gözüktüğü,
- Derelerin, pınarların, bitki örtüsünün ideal şekilde yer aldığı,
-
Fatih'in korumak için kale yaptırdığı su.
Matrakçı Nasuh'un çizdiği su.
Evliya Çelebi'nin hem kaledeki hem dışarıdaki değirmenleri döndürür dediği su.
Ilıpınar.
İsmi anılmıyordu, nereden geçtiği ve var olduğu dahi unutulmuştu, üzerine hiçbir şey yazılmamıştı.
Abdullah Reha
Kütahya'da bir Osmanlı kalesi: Kala-i Sagir (Aşağı Hisar)
- Adı yok, sanı yok.
- Google'da üzerine tek başlık yok. İsmi geçen ve tarihini anlatan tek yazı yok.
- Üzerine bilimsel araştırma yok.
- Halk arasında bilinmiyor.
- Taşları ile bahçe duvarları, ev duvarları yapılmış.
-
Kütahya'da pek çok mahallede "tarla olduğu için su çıkıyor" diye bir tabir var. Ne zaman inşaat başlasa su atılır, evlerin bodrum katları daima nemlidir. Bazı binalardan yıllar boyu pompa ile su atımı devam ediyor.
Ama tarla zannettiğimiz bölgelerimiz zaten pınarlar ve göletler
Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde Kapan Çayı /
Bugün Osmanlı Caddesi, Kütahya
*her birinin kenarında bağlar ve bağçeler bulunan, Kütahya'nın bir ucundan bir ucuna gitmeye yarayan dere
"Ve bu şehr-i Kütâhiyye bir küçük şehir görünür amma tâ Sultân bağından Osman Paşa saray önünden
💻📚 KÜTOPYA lideri: Abdullah Reha Nazlı kimdir?
- Kütahya'da, altı nesildir mücellit ve üç nesildir kitapçı bir ailenin oğlu olarak doğdu
- Çocukluğuda kitabevine gelen yazarların, akademisyenlerin, ressamların anlattıklarını dinledi
- Mühendislik okurken 3D tasarım, grafik
"Yakupoğlu Buradaydı"
Ahmet Yakupoğlu'ndan 50 yıl sonra Kütahya sokaklarında resimlerin aynı açılarının fotoğraflanması projesi
Abdullah Reha Nazlı
Başlangıç: Temmuz'22
Bu Kütahya nasıl bir şehirdir. Sadece tarihi bölgeyi ve tarihi eserleri çalışıyoruz. Ancak bitmiyor. Bir şehirde onlarca tarihi cami olur mu. Bir şehirde 100 tane tarihi sokak olur mu. 1500 tescilli bina. Yıkıla yıkıla tükendiği halde hala inanılmaz sayıda konak. Bir şehirde
Kütahya'nın antik yollarını, kervan güzergahlarını vs. çalışınca çok ilginç bir şey ortaya çıktı. Selçuklu tüm mescidleri ve tekkeleri yollar üzerine inşa etmiş.
2023'te;
- 1000'e yakın bina modelledik
- Bunların bir kısmı hala duran, bir kısmı yıkılmak üzere olan, bir kısmı yıkılmış eserlerdi.
- Kayıp Kütahya eserlerini derledik ve bir sitede topladık
- Kütahya Evleri'ni çalıştık ve bir sitede topladık
- 50'ye yakın video belgesel
KÜTOPYA'yı çalıştığımız sınırlar.
- Sarılar; 130 yıl önce yerleşim olan sokaklar
- Maviler; 130 yıl önce var olan dereler ve çaylar
Proje başlayalı 1,5 yıl oldu. Hala her göre Kütahya'dan akarsu aktığını görünce şaşırıyor. O kadar unutulmuş.
Gomidas Vartabed. Kütahyalı müzikolog, besteci, aranjör ve koro şefiydi. Anadolu kültürünü sahiplendiği arşiv çalışmaları oldu. Abdurrahman Paşa Caddesi'ndeki evde doğmuş ve Asım Gündüz Caddesi'ndeki kilisede papazlık yapmıştır. Ezan kayıtlarına YouTube'dan ulaşılabiliyor.
Kütahya'daki beş Selçuklu namazgahından biri idi. Farkı; Kütahya'nın Fethi sonrası ilk cuma namazının kılındığı yeri temsil etmesiydi. Üzerinde kayı simgeleri duruyordu. 90'larda yanlışlıkla sıva yapılmasıyla bozuldu ve kaldırıldı.
Evliya Çelebi'nin bahsettiği ama isimler değiştiği için tespit edilemeyen konumlarının neredeyse tamamını bulduk ve çoğunun üzerine belgesel dahi yayınladık.
Elif Dedim Be Dedim, A İstanbul Sen Bir Han mısın, Feracemin Ucu Sırma, Gar mı Yağdı Kütahya'nın Dağına, İğnem Düştü Yerlere, Kütahya'nın Pınarları Akışır, Sıyırdılar Serpuşumu Başımdan, Yağmur Yağar Her Dereler Sel Alır...
Kütahya türkülerini derleyen sevgili Hisarlı Ahmet
Bunca yıl camilerin önüne çeşme yapıldı zannederdik. Kütahya'nın pınarlarını çalışınca anladık ki, suların çıktığı yerlere cami yapılmış. Boş bir simülasyonda Kütahya'nın pınarlarını ve çeşmelerini işaretleyince şahane sonuçlar çıktı. Çoğu zaman önce su varmış, sonra yapı gelmiş.
Kütahya'da artık ne antik yollar var ne çaylar. Ama cüret ettik. Tarihi yollar ile tarihi mahalleri birbirine bağlayan yerlerde nerede antik köprüler olması gerektiğini tespit ettik.
Germiyan'dan kalma hamam. 1952'deki çalışmaya göre son üç Kütahya evinden biri: Bandımzade evi (Mevlana'nın torunlarından, derviş) 50 yıllık ağaçlar. Yapılabilecek şahane projeler.
Ve proje şu: buradan trafik geçecek.
Şahane bir şey keşfettik. Kütahya'da;
- Kobak Çeşmesi
- Kobak Caddesi
- Kobakdibi Mahallesi
- Kobak Kavşağı
ismini bölgede 60 yıl önceye kadar duran dev bir meşe ağacından alıyormış.
Kütahyalılar palamuta "kobak" derlermiş. İngilizce'de "oak".
Ayrıca burası Hadrianeia yolu ile
Kayıp bir dereyi önce tahmin ettik, sonra ispat ettik. Sokak ve mescit isimlerinden, dağ şeklinden çıkardığımız sonuçlar bize Kütahya'nın kayıp yüzlerce suyundan birini bulmayı sağladı.
Çatal Çeşme, Çatal Çeşme Mescidi, Değirmen Sokak, Tellal Çeşmesi, Tellal Köprüsü, Sultanbağı
17. yüzyıl New York’unu modellemiş, New York müzesine eklenecekmiş 🥲 Kütahya’nın tüm tarihi katmanlarını modelliyoruz ve beklentimiz 50 yıl içinde projemizin öneminin anlaşılması 😅
Twitter folks,
Exciting announcement: my 3D model of 17th century New Amsterdam (New York) will be on display in a museum in New York!
This was the hardest, most frustrating and most difficult thing I have ever done. Blood, sweat, tears and a lot of swearing.
Bir gün Kütahya'da geçen film bile yapılsa bu taslak kullanılabilir. Kütahya için 3D Modeller çalışmamız da bu sene tamamlanıyor. Bu tasarımlar simülasyonun temelini oluşturuyor. Önce nerede nasıl bir bina olduğunu, nasıl gözüktüğünü, ne kadar alan kapladığını hesaplıyoruz, sonra
1800'lerin başına kadar Anadolu'nun başkenti olan Kütahya, Bursa ve Ankara'ya denk bir şehirken birden bire sel felaketleri ile boğuşmaya başlar. Öyle ki 1984 yılına kadar dereleri de kapatsa çözüm bulamaz.
Bugün sıradan bir şehir olarak görülen Kütahya'nın tüm heybetini ve
Tek SketchUp dosyamız, her şeyin temeli. Ömür boyu ortaya çıkacak tüm proje ve teknolojilerde bu temel yeterli olacak. Bizden sonraki nesiller bizim gibi tek tek bina bina, eser eser araştırmak zorunda olmayacaklar. Sadece bu dosyaya bakmaları yetecek.
Kütahya'nın tarihi sokak ve caddeleri
*Sadece "Germiyan Sokak" restore edilmiş olsa da Kütahya'nın korunmuş olması ve ülkenin her yerinden ziyaret alması gereken onlarca sokağı vardı
Kütahya'nın tarihi çeşmelerini izlemek bizi nereye götürür... Projemizde keşfettiğimiz en harika başlıklardan biri tarihi çeşmelerimizin stratejik konumlarıydı.
Kütahya, birkaç kilometrekarelik tarihi bölgesinde 300'den fazla tarihi çeşme, onlarca pınar, 11 hamam, 12 dere, 3
Anadolu Eyaleti’nin başkenti Kütahya idi.
1867’de bu eyalet dörde bölündü.
Hüdavendigar eyaletinin başkenti Bursa oldu.
Kütahya, sancak oldu.
Eskişehir, Uşak, Simav ve Gediz; Kütahya sancağına bağlıydı.
Kütahya'nın tarihi bahçesi olan Çamlıbahçe 1970'lerde kesilerek yerine bir pazar yeri yapılmıştı. Şimdi pazar yeri kaldırılarak Çamlıbahçe isminde bir park yapıldı.
Fuat Paşa'nın diktirdiği çınarlar kurtuldu. Etraftaki tarihi eserler ortaya çıktı. Böyle 999 tane proje daha
Kütahya'da öyle güzel bir bahçe vardı ki; bahçenin ismi şehrin dilinde "cennet" manasında kullanılıyordu. Dahası, Dünya'da sadece Kütahya'da kutlanılan bir bayrama ev sahipliği yapıyordu. Yılda bir kez herkes işi gücü bırakıp oraya koşuyordu.
100 bölüm olacak. İzlenmeyeceğini biliyorduk elbette, izlensin diye yapılmıyor. Ama asla bir araya getirilmemiş, keşfedilmemiş, unutulmuş ve kaybolmuş sayılabilecek çoğu bilgiyi arşivleyip kurtulduk. Bunu yapmasak ömür boyu eksik hissedecektik.
Bir hafta emeğin üzerine 4 saatte 4 görüntülenme. Ama bu şekilde 3 yıldır devam ediyoruz ve ömür boyu devam edeceğiz. Çünkü bizi motive eden izlenme sayıları değil.
- 70 yıl kimsenin umursamadığı notları satır satır okuduk
- Sokak sokak arayıp resimlerin çizildiği yerleri
@odokaancorbaci
Kütahya Porsuk'a akan (şimdi hepsi şehrin içinde kalan) 10 deresinin ve 2 çayının üstünü kapattı. Sadece Felent Çayı kaldı. Şimdi şehir Felent Çayı'na ulaştı, hatta tam ortada kaldı. Bakalım bu fırsat değerlendirilebilecek mi.
Binlerce yıldır Kütahya'nın alametifarikalarından olan, Selçuklu'nun Kütahya'ya ilk camiyi yapmasına neden olan şifalı Yoncalı kaplıcaları.
Yoncalı'nın Türkiye'de sayılı meşhur Dübecik hamamı ve suyu 10 yıldır bu halde.
Yıkılacağı için çok üzgün olduğumuz Çinili Cami ile ilgili "yıkım kararı alınana kadar rapor hazırlanmış" tartışmaları başladı. Zemin problemi nedeniyle kurtarılamayacağına dair açıklamalar yapılmıştı. Umarız kurtarmanın bir yolu bulunur.
Kütahya'nın tarihteki en önemli semtlerinden "Sultanbağı". Tarihteki ismi "Sultan bağları". 60 yıldır gecekondu mahallesi.
Roma haritalarında dahi Kütahya üzerinde üzüm vardır. Bu üzüm bizleri terk etti. Kütahya'da tek bağ üzüm yok.
Matrakçı Nasuh'taki birinci suyun Kapan Çayı olduğu bariz. Zamanında diğerinin Felent veya Behdi çayı gibi uzak ihtimaller olduğu söylenmiş. Çünkü Ilıpınar tamamen unutulmuştu.