Cem Oyvat
@cemoyvat
Followers
12K
Following
12K
Media
2K
Statuses
9K
Economics, University of Greenwich, Greenwich Political Economy Research Centre
Joined September 2010
Ünlü bir vakıf üniversitesinin ekonomi bölümü 19 kişilik burslu kontenjanını 205'inci ile, 109 kişilik burssuz kontenjanını 201 bininci ile kapatmış. İlk 205'e giren öğrenci ile ilk 201,000'e giren öğrenci aynı bölümde okuyacak yani. Sahi üniversite sınavlarının amacı neydi?.
216
732
8K
Kim size "ekonomik krizden çıkmanın tek yolu sığınmacıların ülkelerine gönderilmeleridir" diyorsa; ya ekonomiden anlamıyordur, ya da size yalan söylüyordur.
336
151
2K
İngiltere tarihinde sıcaklık ilk kez 40 C’ye çıktı ve Londra’da durum böyle. Şehirde hiçbir şey 40 dereceye göre yapılmadığı için her yerden yangın haberleri geliyor. Adeta distopik bir manzara. İklimin ne kadar anormalleştiğinin bir başka göstergesi.
19
119
1K
Elon Musk'ın Twitter'ın yönetimini almasındaki ana problem, Musk'ın Twitter dışındaki faaliyetlerinin de hayli büyük olması. Yani büyük holding sahiplerinin, medya kuruluşlarını satın almasına benziyor. Elon Musk, devletlerle iş yapıyor, devletlerden büyük teşvikler alıyor. 1/.
25
117
1K
Tam bir akıl tutulması yaşıyoruz. Busenaz Sürmeneli'nin yenildiği Suwannapheng'nin cinsiyeti ile ilgili bir tartışma yok. Hatta IBA, Imane Khelif'i cinsiyet tartışmaları nedeniyle diskalifiye ettikten sonra, finalde Khelif'in yerine Suwannapheng dövüşmüş. Yani Taylandlı bir
Bunun adı adaletsizliktir. Sen bu turnuvanın Kadın Şampiyonusun Busenaz Sürmeneli. Seninle gurur duyuyoruz.
15
114
955
Üniversite öğretim üyeleri Elsevier gibi yayıncılar için bedava makale üretiyor, ve yayıncılar bu makaleleri üniversitelere fahiş fiyatlarla geri satıyorlar. Müşteriler, sadece müşteri değil; firma için bedava üretim de yapıyorlar yani. Böyle bir iş modeli yok gerçekten.
📌 Bilimsel yayın editörlüğü yapan ve Türk bir CEO'su olan @ElsevierConnect çok kârlı şirket.📌 Bu yüksek kârlılığa görece düşük yatırım maliyeti ve artan piyasa gücü (tekelleşme) ile ulaşılıyor. Bilime #açıkerişim için etkin bir mücadele hattı kurulmazsa ilerde çok canımız yanar
15
163
943
Güzel bir Acemoğlu, Johnson, Robinson eleştirisi için Yuen Yuen Ang'ın "How China Escaped the Poverty Trap" (Çin Yoksulluk Tuzağını Nasıl Aştı) kitabını tavsiye ederim. Acemoğlu, Johnson ve Robinson "sadece Çin'i açıklamakta zorlanmıyorlar. Aynı zamanda ABD gibi Batı
14
98
765
2016 başındaki asgari ücret zammı, asgari ücretin enflasyon üzerindeki etkileri üzerine doğal bir deney gibi. Kasım 2015 seçimleri öncesinde HDP ve CHP'nin asgari ücret vaatlerini takiben; AKP, asgari ücreti %30 arttıracağını söylemiş ve seçim sonrasında arttırmıştı. 1/.
14
101
682
Güney Kore’deki sosyal eşitsizliklere gönderme yapan Parasite filmi ve Squid Game dizisi son dönemde epey popüler oldu. Peki Güney Kore, gerçekte eşitsizlikler anlamında ne durumda? Avrupa ve Türkiye’ye göre nerede duruyor? .İşte merak edenler için bilgilendirici bir zincir. 0/
7
88
661
Peki dolar yükselişe geçip, TL'nin üzerinde getiri getirdiğinde devlet kime ödeme yapacak?. Maalesef ödemenin %29-40 arası bir bölümü en zengin maksimum %0.3'lük bir kesime gidecek. Açıklayayım. 1/.
9
99
512
Türkiye'nin doğurganlık hızı 1.62 geldi. Fransa'dan, İsveç'ten düşük. İstanbul'da 1.29'a kadar gerilemiş hatta. Ama ilginç bir şekilde bakım ekonomisi hâlâ gündem olmuyor. 1/
15
70
479
Hatırlatayım. Eğer TÜİK enflasyonu olduğundan düşük tespit ediyorsa; diğer herşeyi doğru yapsa bile fiyat deflatörü yanlış olduğundan, ekonomik büyümeyi de gerçekte olduğundan yüksek tespit ediyor demektir.
7
69
462
TÜİK'in enflasyon sayılarının ne kadar gerçekçi olduğunu kontrol etmenin belki bir yolu da,TÜİK'in TÜFE'sini KKTC'nin TÜFE'siyle karşılaştırmak olabilir. Malum KKTC'de de TL kullanılıyor; yani bizimle benzer bir kur şoku yediler. Ayrıca KKTC ekonomisi Türkiye'ye hayli entegre.1/
11
104
452
Daron Acemoğlu, Johnson ve Robinson'ın yazdıklarında en öne çıkan konulardan biri sömürgeleşmenin etkileri. Kurumların etkisini de ampirik olarak sömürgeleşme üzerinden tespit ediyorlar. Hikaye şu: Geçmişlerinde kurumların tamamen kaynakların sömürüsü amacıyla oluşturulduğu eski
BREAKING NEWS.The Royal Swedish Academy of Sciences has decided to award the 2024 Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel to Daron Acemoglu, Simon Johnson and James A. Robinson “for studies of how institutions are formed and affect prosperity.”
2
68
432
Halk Ekmek gibi temel amacı kâr etmekten ziyade halka ucuz ekmek sunmak olan bir firmanın hisseleri nasıl halka arz edilecek. Eğer Halk Ekmek ekmek fiyatlarını çok ucuz tutarsa, hissedarlar hesap sormaz mı "bizi zarara uğratıyorsun" diye. Akıl alır gibi değil. .
İBB, İGDAŞ, İspark ve Halk Ekmek dahil birçok şirketi özelleştirmeye hazırlanıyor.
19
41
410
126 iktisatçı olarak asgari ücretin beklenen enflasyona göre belirlenmesi planına karşı yaptığımız çağrı.
8
94
403
Iphone'un bir serbest piyasa mucizesi olduğunu düşünüyorsanız, bu kitabı okuyun. Mazzucato, Apple ürünlerindeki teknolojilerin arkasında devletin olduğunu uzun uzun anlatıyor.
Devletin ekonomideki rolü nedir? Bu soruyu soruyorsanız mutlaka okumanız gereken 1 kitap. Devlet şöyle verimsiz böyle verimsiz, devlet yatırımları özel sektörü dışlar gibi söylemleri öne sürerken bunların antitezlerini bilmek haberdar olmak gerekir. Kitabın Türkçe çevirisi de var
7
57
369
TÜİK'in son açıkladığı TÜFE'ye göre %50.5'lik asgari ücret zammı Mart 2022'de tamamen eridi. Asgari ücretin TÜFE'de arındırılmış reel değeri Temmuz 2021'in altına indi. Dahası Mart 2022'deki reel asgari ücret Mart 2021'in %6.6 altında. Mart 2020'in %2.3 altında.
7
109
342
Şevket Pamuk'un çok sevdiğim bir grafiği. Türkiye'nin (1923 öncesi Türkiye içinde kalan topraklarda), Dünya'nın ve gelişmekte olan ülkelerin (üçgen noktalar) kişi başına düşen gelirlerinin, gelişmiş ülkeler ortalamasına oranı. 1/
9
57
336
Üç sağ popülist lider, Erdoğan, Bolsonaro, Modi; pandemi yönetiminde bu yıl çuvalladı. Çünkü pandemi ve onun iktisadi ve sosyal etkileri ile mücadele, akıl ve bilimden beslenen bir yönetim gerektiriyor. Bu iş her yeri inşaata açıp, rant yaratarak ekonomiyi ittirmeye benzemiyor.
1
21
302
Kılıçdaroğlu'nun "devletin geleneklerini ciddiye alan. örnek bir siyaset ve devlet insanıydı" dediği Turgut Özal'la ilgili birkaç şeyi hatırlayalım. İşte size kısa bir zincir. 1/.
Devleti yönetirken bürokrasiyi ve devletin geleneklerini ciddiye alan, kendi görüşünü dayatmadan en doğrusunu arayan örnek bir siyaset ve devlet insanıydı. 8. Cumhurbaşkanımız #TurgutÖzal'ı aramızdan ayrılışının yıl dönümünde, saygı ve rahmetle anıyorum.
6
52
306
Milei iktidar olmadan önceki son ay olan Kasım 2023'te enflasyon %160.8'di. Milei, iktidara gelince Peso'ya değer kaybettirip enflasyonu sıçrattı. Şimdi ise enflasyon %193. "%7500" diye birşey yok. Aylık enflasyonu yıllıklandırırsak bile yok. Yalan yanlış bilgileri yaymayalım
2023'te Arjantin ölüyordu:. • Merkez Bankası'nın borcu 12 milyar dolar.• %50 yoksulluk oranı.• %7.500 enflasyon. Daha sonra Javier Milei Cumhurbaşkanı oldu. 11 ayda şimdiye kadarki en büyük ekonomik dönüşümü gerçekleştirdi. Lex Fridman ile 2 saatlik bir röportajda bunu tam
21
89
303
Bu grafikteki 2003-2012 dönemindeki kimi zaman negatif olan, dolar/TL'deki değişime de dikkat çekmek isterim. Bu ilk bakışta olumlu birşey gibi gözüküyor, Ali Babacan bununla çok övünüyor. Ama bütün bu dönemde enflasyon %5'in üzerinde %6-10 aralığında gerçekleşti.
10
42
287
Türkiye, 2000’lerin başında buğday ticaretinde dış fazla veren bir ülkeyken; 2021 yılında -2.595 milyar dolar dış açık veren bir ülke haline geldi. Buğdayda dışa bağımlılığımız her geçen yıl daha da artıyor. 1/
7
84
286
Bugün Alfred Nobel anısına verilen Sveriges Riksbank Ekonomi Ödülü'nü alan David Card, asgari ücret artışlarının işsizliği arttırmadığını hatta biraz azalttığını gösteren ampirik çalışmaları ile biliniyor.
3
40
284
Ümit Akçay’ın yeni kitabındaki şu paragrafı çerçeveletip iktisat bölümlerine asmak lazım. “İktisat her yerde ve her zaman siyasal iktisattır” diyor Ümit hoca.
6
40
265
Elon Musk Twitter'ı alarak, bütün bu politikalarla ilgili ve hatta uzlaştığı veya ters düştüğü iktidarlarla ilgili kamuoyu oluşturabilecek bir güce erişiyor. Twitter'ın zaman akışı adamın elinde. Elon Musk, şu anda George Soros'dan falan çok daha güçlü bir adam haline geldi. 5/.
3
23
246
Oturduğu konutta ev sahibi olarak yaşayanların oranı 2023'te beklendiği gibi düşmeye devam etmiş. 2014'te %61.1 oran ev sahipliği oranı, 2019'da %58.8'e, 2023'te %56.2'ye inmiş. Tabii buna paralel olarak, kirada oturanların oranı 2014'te %22.1'ken, 2023'te %27.8'e çıkmış.
11
79
247
Dilimde tüy bitti ama tekrar söyleyeyim: %25.5 aylık enflasyon Milei'nin devalüasyon yaptığı görevdeki ilk ayının enflasyonu. Milei göreve gelmeden önceki son aylık enflasyon, %12.8; yıllık enflasyon ise %160.9. Evet, Arjantin'de enflasyon düşüyor ama yıllık enflasyon hâlâ %166.
Türkiye Milletvekili Rıdvan Uz:. "Eğer enflasyonla mücadele etmek istiyorsanız Arjantin'e bakın. Milei, %25 seviyesinde olan aylık enflasyonu, Kasım ayında %2'ye düşürdü."
29
56
254
Şu iki grafiği birlikte okumak lazım. AKP iktidarının bir taraftan sendikal hareketleri yasaklar ve grev ertelemeleri ile baskılayıp; diğer taraftan seçim kaybetmemek adına asgari ücretleri aynı oranda baskılamamasının sonucu bu.
4
64
233
Sizce TCMB'nin faizi indireceğini niye Bloomberg anketindeki 22 ekonomist değil de, sosyalist siyaset bilimci Fatih Yaşlı bildi?. Çünkü karar, karar metninde belirtilen teknik iktisadi gerekçelerin dışındaki siyasi gerekçelere dayanıyor.
5
28
223
En çok alıntılanan iktisat dergilerinden Quarterly Journal of Economics'in en çok üçüncü okunan makalesi hangisi biliyor musunuz? . Cengiz, Dube, Lindner ve Zipperer'in ABD'deki asgari ücreti artışlarının istihdama olan etkisinin oldukça zayıf olduğunu gösteren makaleleri.
2
24
228
Mevsimsellikten arındırılmış verilere göre işgücü ödemelerinin GSYH içindeki payı da %24.6 ile yeni bir dibi görmüş.
5
59
218
Bir yıl içinde (yani 01/01/2021'den beri) Dolar/TL %79, kurşunsuz benzin %80, motorin %93, konutlarda kullanılan doğalgaz %48, düşük kademeli ev elektriği %73 arttı. "Çin/Türkiye Ekonomi Modeli" diye pazarladıkları şey 1990'ların Latin Amerika'sını, Türkiye'sini hatırlattı.
3
48
205
Eğer Erdoğan önümüzdeki seçimleri de kazanırsa, muhtemelen önümüzdeki 5 yıl boyunca kurumların zayıflamaya devam ettiği, yüksek enflasyon ve kur şokları ile debelenen, gelir dağılımının daha da bozulduğu bir Türkiye görmeye devam edeceğiz. Ayrıca Erdoğan siyasetin. 1/.
6
28
207
Suriyeliler, Türkiye’deki suç oranını arttırıyor mu? . Kırdar, Cruz ve Türküm yaptıkları ampirik çalışmada; Suriyeli mültecilerin, bulundukları illerdeki suç oranını bilakis düşürdüğünü tespit etmişler. 1/.
21
65
209
Yıllık enflasyonu (fiyat deflatörünü) birleşenlerine göre ayrıştırdığımda, Türkiye'deki fiyat artışlarının büyük ölçüde brüt işletme geliri ve karma gelire (yani kendi hesabına çalışanların gelirine) yansıdığı ortaya çıkıyor. Yani Türkiye'de net bir kâr çekişli enflasyon var.
6
69
210
Bu noktada, yine pek çok şeyde olduğu gibi, küresel yönetişimin önemi ortaya çıkıyor. Yani bu büyük teknoloji firmalarını (Twitter, Google, Facebook vs.) denetleyecek, bu firmaların sınırlarını çizecek uluslararası bir örgüte ihtiyacımız var. 6/.
4
18
194
@cigdemtoker Bence yanlış yere bakılıyor. Projenin maliyeti 36 milyar €, devlet garantisi bunun 1/5'i değil. Esas mesele bu para nasıl çıkarılacak. İhale bedeli 26m€ ödenecek mi? Çoğu kamu bankaları ile finanse edilen 10m€ yapım bedeli nasıl ödenecek? Ödenemezse yük kimin üzerinde kalacak?.
9
44
174
Asgari ücret artışının talebi arttırarak enflasyonu arttırdığını iddia edenler bir değil iki varsayım yapıyorlar. Asgari ücret => talep (+).talep => enflasyon (+). İkinci ilişki ekonomi 101'de öğretilenden grafikteki hikayeden çok daha karmaşık, bana göre TR'nin enflasyon
14
29
193
Tüketici enflasyonunu anlamak için bakabileceğimiz 4 ayrı kurumun sayıları var:.i) TÜİK'in TÜFE'si.ii) İTO'nun Geçinme Endeksi.iii) ENAG'ın e-TÜFE'si.iv) Türk-İş'in açlık sınırı/gıda fiyatları. Peki hangisi daha halkın durumunu daha iyi yansıtıyor? . Bir bakalım. 1/.
6
39
192
İTO'nun aylık enflasyonu %2.94, ENAG'ınki %5.18 iken; TÜİK'in Aralık 2022 aylık enflasyonunu %1.18 olarak açıklaması ayıp birşey. Türk-İş'in aylık mutfak enflasyonu %4.41 iken, TÜİK'in Aralık 2022 gıda enflasyonunun %1.86 olması da. .
6
45
189
Tomas Rotta ve Rishabh Kumar'ın makalesi dünyadaki kâr oranının (Marx'ın tanımladığı şekilde), sömürü oranı arttığı halde sermayenin organik bileşiminin(sermaye/üretken işgücü) daha hızlı artması nedeniyle düştüğünü gösteriyor. Rotta ve Kumar'ın vardıkları sonuç: Marx haklıydı.
Marx was right. Profit rates decline because capital intensity rises faster than the rate of exploitation. Here’s the evidence at the global level:. From my joint work with @Kumar_EconIneq
2
48
183
Çin ekonomisiyle ilgilenenler için Burak Gürel'in konuşmasını tavsiye ederim. Çin'i hiç bilmeyenlerin dahi anlayabileceği şekilde çok basitten başlıyor, ama sonrasında ilginç veriler ve net argümanlar ortaya koyuyor. Tartışma bölümü de güzel.
2
20
185
Dünya Bankası, gelir eşitsizliğinin dünyanın farklı yerlerinde nasıl olduğunu gösteren interaktif bir grafik hazırlamış. Faydalı bir grafik. Grafiğe göre, Avrupa ve Orta Asya grubundaki en eşitsiz ülke hangisi tahmin edin.
Ever wondered where in the world people are most (or least) equal?. Explore this interactive #SDG10 #dataviz on income inequality to find out #SDGAtlas
2
36
181
Kolay mı? Değil. Ama bu yönde adımlar atılmazsa, dünyayı çok da uzak olmayan bir gelecekte bu giderek güçlenen teknoloji baronları yönlendiriyor olacak. 8/.
6
9
176
Milli Eğitim Bakanı doğruyu söylemiyor!. ILO ve DB verilerini kullanarak 107 ülke için son dönemdeki kamuda çalışan eğitim personelinin çalışma yaşındaki nüfusa (15-64) oranını bulmak mümkün. Bu oran, 2022 yılında Türkiye için 0.024’tü ve Türkiye bu orana göre 46’ncı sırada. 1/.
Dünyanın hiçbir yerinde eğitim emekçileri bizzat Milli Eğitim Bakanı tarafından bu kadar ititbarsızlaştırılmıyor. Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’e hatırlatmak isteriz. Öğretmenler kamu tarafından fonlanmıyorlar. Yaptıkları işin, verdikleri emeğin karşılığını alıyorlar. Üstelik
1
56
171
İstanbul’da fiyatlar gerçekten çıldırmış. Pek çok ürün Londra fiyatlarına yakın, hatta daha pahalı…Neden? . Kar enflasyonu var, ama bunu açgözlülükle “esnaf şöyle, böyle” diye açıklamak ciddi bir analiz değil. Sermaye sahibi dünyanın her yerinde karını yüksek tutmayı hedefler. .
@taci_kalkavan Kuzguncuk Fırını’nda şu kurabiyeler gözümüze çarptı. İçeri girip, “bir fıstıklı, bir cevizli.” dedim. “230 lira” dedi adam. Meğer benim, üzerindeki etikette gördüğüm ve kilo fiyatı sandığım şey, adet fiyatıymış. Büyük saygısızlık ediliyor millete. Kimse de kir şey demiyor.
18
21
174
Pek çok kişinin sandığının aksine zengin 22 OECD ülkesi için doğurganlık oranı ile kadınların işgücüne katılım oranı arasındaki korelasyon uzun süredir pozitif. Yani kadınların işgücüne katılımının daha yüksek olan ülkelerde, aynı zamanda doğurganlık oranı daha yüksek. Bu nasıl
4
46
173
@GMunzam 1978’e göre hem hanehalkları finansal piyasalara, hem de Türkiye’deki finansal piyasalar uluslararası piyasalara çok daha entegre olmuş durumda. Yani dolar yeniden yükselişe geçtikten sonra, bu yeni politikanın maliyeti 78’e göre çok çok daha büyük olacak.
2
15
165
Durup durup çok önemli birşeymiş gibi “Merkez Bankası’nın 12 milyar dolar borcu vardı” yazıyorlar :). Yahu Arjantin 640 milyar dolarlık ekonomi. 12 milyar dolar MB’si için para mı? Milli gelirinin %2’si bile değil. Bizim TCMB daha geçen hafta bir haftada 7 milyar dolar tüketti.
2023'te Arjantin ölüyordu!. - Merkez Bankası'nın 12 milyar dolar borcu vardı.- Yoksulluk oranı %50'ydi.- Enflasyon %7.500'dü. Sonra Javier Milei Başkan oldu. 11 ay içinde, şimdiye kadarki en büyük ekonomik dönüşümü gerçekleştirdi. Nasıl mı? .
13
23
173
Neoliberal modelin; mal ve işgücü piyasalarının ve finansal piyasaların, sermaye sınıfının (özellikle finansal sermayenin) çıkarları doğrultusunda serbestleştiği; devletin üretimden çekildiği ve kamu hizmetlerini özel sektöre devrettiği bir model olduğu söylenebilir. Lakin. 1/.
2
12
164
İlk kez bir sosyal medya platformunun sahibi seçimlere bu kadar dahil olup, kendi platformundan açıkça başkan adayının propagandasını yapıyor. Hem de böyle yalan yanlış argümanlarla. X'in gücünün herhangi bir TV veya gazetenin çok ötesinde olduğu malum. Artan servet dağılımı
20
18
159
Güney Kore'nin kalkınmasının "demokrasi mucizesi" olarak gösterilmesini hayretle izliyorum. Ülkede 1987 yılına kadar askeri cunta yönetimi vardı. Ülke kişi başına gelir anlamında Türkiye'nin çok gerisindeyken, bu dönemde Türkiye'yi yakalayıp geçti. Daha önemlisi makine, kimya,
7
23
160
Mesela sosyal medya firmaları sahiplerinin, sosyal medya dışındaki ticari faaliyetlerini uluslararası çapta sınırlayan bir kurum, bir düzenleme gerekiyor. Hatta uzun vadede bu büyük firmaların bağımsız, ama tamamen ticari olmaktan uzaklaşan bir yapıya evrilmesi gerekiyor. 7/.
4
9
149
Mesela Los Angeles Times, 2015'te Musk'ın ABD devletinden toplam 4.9 milyar dolar teşvik aldığını yazmıştı. Musk'ın SpaceX'i geçen yıl NASA'dan da 2.9 milyar dolarlık iş aldı (hatta Jeff Bezos'un rakip firması bu anlaşmadan dolayı NASA'ya dava açtı ve kaybetti). 2/.
2
8
143
Bugün "Alfred Nobel Adına Verilen Ekonomi Ödülü"nü alan Claudia Goldin'in "ekonomik gelişimle, kadınların işgücüne katılımı arasında U şeklinde bir ilişki olduğu" iddiası büyük ölçüde Türkiye için de geçerli gibi. İddia çok basit bir mantığa dayanıyor: . 1/
This year’s economic sciences laureate Claudia Goldin showed that female participation in the labour market did not have an upward trend over a 200 year period, but instead forms a U-shaped curve. The participation of married women decreased with the transition from an agrarian
4
23
146
Nureddin Nebati'nin grafiklerine alternatif olarak bir de böyle bir grafik var. Özgür Orhangazi ve Erinç Yeldan'ın Development and Change makalesinden. AKP'nin yıllarca uyguladığı dış sermaye girişlerine bağımlı, borç çekişli, inşaat merkezli ekonomik büyüme modelini anlatıyor.
3
18
145
İtiraz ettiğim, herşeyden önce Milei'nin propagandasının yalan yanlış çarpıtma bilgilerle yapılıyor olması. Doğru düzgün iktisat bilmediği belli olan kişiler, oradan buradan tercüme ettikleri şeyleri paylaşıyorlar. Anladığım kadarıyla da X'in algoritması bu paylaşımları
@cemoyvat Cem bey kabul edin ki milei ekonomiyi hizli bir sekilde topluyor buna itiraz etmeniz sasirtiyor.
20
28
151
Şu tvitten dolayı yemediğim hakaret kalmadı. "Fonculuğumdan", "liberalliğime" herşey söylendi. Maalesef bu tepkiler şaşırtmıyor. Twitter'in ortamı böyle. Şu yazdığım Türkiye dışında bir yerde ilgi görüyor olsa veya şu yazdıklarımdan tek kuruş para alsam gam yemeyeceğim. 1/.
Kim size "ekonomik krizden çıkmanın tek yolu sığınmacıların ülkelerine gönderilmeleridir" diyorsa; ya ekonomiden anlamıyordur, ya da size yalan söylüyordur.
26
7
144
WID'in Küresel Eşitsizlik Raporu'nun bu sene Türkçe özeti de çıkmış. Rapora göre 1995-2021 döneminde, en zengin %1'lik kesim küresel servet artışının %38'ini elde etmiş. Buna karşın aynı dönemdeki servet artışının sadece %2'si, en alttaki %50'lik kesime gitmiş. 1/
1
39
150
Milei ile ilgili yayılan yalan yanlış bilgiler artık sıkıcı bir hâl almaya başladı. Milei hayranları, politikalarını savunacaklarsa lütfen doğru ve düzgün bilgiler kullansınlar. Bu zincir de 5 milyonun üzerinde görüntülenmiş. - "Aralık ayının ilk yarısında enflasyon %211.4"
Milei Aralık 2023'te göreve geldiğinde Arjantin çöküyordu: . - Aralık ayının ilk yarısında enflasyon %211.4.- GSYİH önceki on yıla göre %15 azaldı .- Merkez bankası rezervleri: eksi 12 milyar dolardı .- Neredeyse halkın %50'si yoksulluk içindeydi
3
48
144
Türkiye, 1923 yılında Cumhuriyet ilan edildiğinde savaştan yeni çıkmış oldukça fakir bir ülkeydi. Kişi başına düşen geliri ABD'nin 11'de biri, Birleşik Krallık'ın 7.6'da biriydi. Ayrıca Latin Amerika'ya ve G. Kore, Filipinler, Malezya gibi Asya ülkelerine göre de daha fakirdi. 1/
3
30
144
Türkiye'de batıdaki gibi burjuvazi olmadığı argümanını Çetin Altan sürekli yazardı. Bunun tartışılması iyi olmuş. Bu argümanın neden yanlış olduğuna dair sayfalarca şey yazılır. Ama en basitinden Alman-Fransız burjuvazisi geçmişte Nazilerle iş tutan kapitalistlerle doludur. 1/.
Türkiye'de burjuva sanılanların çoğu kamu kesiminden beslenen büyük esnaftır. Burjuva, kendi çıkarının ötesinde ülke çıkarını kollayacak olgunluk düzeyine ulaşmış bir sınıfın temsilcisidir. Büyük esnaf ise kendi çıkarını her şeyin önünde tutar. Türkiye'de işçilerin yalnızca.
3
17
138
Peki asgari ücret zammının, istihdama ve enflasyona fazla bir olumsuz etkisi olmadıysa ne olmuş? Sermayenin üretimden aldığı pay azalmış.Ücretlerin GSYH'deki payı artmış. Bunu da aşağıdaki grafikte görüyoruz. Enflasyon artışını engellemiş olan faktör, kâr marjlarındaki düşüş. 6/
1
16
136
Bozkurt selamı, ülkücüler ve ülkücülere şirin gözükmeye çalışan bazı siyasetçiler dışında kimse tarafından kullanılmaz. Saçmalamayın. 3 yıl önce polis okulu öğrencilerinin toplu halde bozkurt selamı yapması beni oldukça tedirgin etmişti. Bence sizi de etsin. .
7
14
137
Emrah Safa Gürkan, Cinema Paradiso filmini değerlendirdiği videosunda, Sicilya mafyasının (ki terim de Sicilya'dan geliyor) limon tarlalarını koruyan silahlı adamlardan çıktığını anlatıyordu. Bu tezi doğrulayan bir ekonometrik çalışma bile varmış.
6
13
137
Gazete Duvar'a yazdığım yeni yazı. Yazıda yeni yaptığım emek payı hesabımı, emeğin gelirden aldığı payın son 25 yılda ciddi bir şekilde gerilediğini ve özellikle son iki yılda daha önce görülmemiş bir şekilde düştüğünü anlatıyorum.
2
42
134
Peki TOKİ projeleri, şimdiye kadar gerçekten AKP'nin seçim kazanmasına yardımcı oldu mu?.Marschall, Aydoğan ve Bulut, yerel seçim verisi kullanarak yaptıkları çalışmada TOKİ projelerinin 2004, 2009 ve 2014 seçimlerine çok ciddi etkisi olduğunu bulmuşlar. .
3
26
134
2016'daki asgari ücret zammının enflasyona büyük bir etkisi olmadığı gözüküyor. Dahası Enes Işık, Özgür Orhangazi ve Hasan Tekgüç ampirik çalışmalarında bu zammın istihdama da pek bir olumsuz etkisi olmadığını buluyorlar. 5/.
1
12
134
Dünyadaki en zengin %0.0001'lik kesimin küresel servetten aldığı paydaki hızlı artış. Martin Sandbu'nun FT'de yayımlanan OECD'nin Küresel Kurumlar Vergisi'ni tartıştığı bugünkü yazısından. 1/
2
42
137
“İnşaata dayalı büyüme”nin en azından depreme dayanıklı bina stokunu arttırması beklenir. Gördük ki, o bile tam olmamış. Yıkılan binaların pek çoğu yepyeni. 1999 depremini takiben 2001’de yürürlüğe giren yapı denetimi kanunu sonrasında yapılmış.
2
15
132
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın verilerine göre 2021 yılında sadece 519 işçi grevlere katılmış. Bu 2007 sonrası en düşük katılım. Grevlere katılımlar Gezi'nin getirdiği siyasi ortamla 2013'te zirve yapmış, ama 2013'den beri düşüyor. Yalnız 2021 tarihsel bir dip. 1/
2
39
132
Reuters’in dört kaynaktan aldığı bilgiye göre, eğer seçimler KK kazanırsa ekonominin başına Ali Babacan geçecek. Buna diyeceğim 3 şey var: .1) Babacan döneminde izlenen ekonomik model bugün yaşadığımız sıkıntıların nedenleri arasında. .
16
14
131
Büyüme kimin için?. 2022 1.çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre TÜİK'in tüketici enflasyonundan arındırılmış reel.toplam işgücü ödemeleri %0.6 azalırken; .brüt işletme artığı/karma gelir %20.3 artmış.
2
40
134
İngiltere'de bir süredir Thatcher döneminde özelleştirilen su dağıtım firmaları gündemde. FT'nin haberine göre, şu anda borç batağında olan ve kurtarılmayı bekleyen firmalar, altyapı yatırımlarına harcadıkları paranın %41'i kadar temettü ödemişler. Hem de borç biriktirirken. 1/
2
36
136
@fatih_yasli Kılıçdaroğlu’na oy vermemesinin sebebi, Kılıçdaroğlu’nun güya “PKK’yı destekliyor olması”. Tabii işin bir boyutu, muhalefetin basiretsizliği. Ama işin diğer boyutu, iktidarın kara propagandasının, beyin yıkama araçlarının gayet de işe yarıyor olması.
5
0
123
'Naci Ağbal acaba 128 milyar doların peşine düştüğü için mi görevden alındı' gibi iddia dillendiriliyor. Böyle birşeyin ne siyasi, ne de iktisadi olarak bir mantığı yok. Bir kere, görevden alındığı için "şükranlarını arz eden" bir adam, iktidarın açığının peşine düşmemiştir. .
6
9
131
IMF'nin bugün yayımladığı Dünya Ekonomik Görünümü'nde ücret-fiyat sarmalına dair bir bölüm yer alıyor. IMF'nin ABD için yaptığı hesaplamalara göre, nominal ücret artışlarının tüketici fiyatlarına yansıması çok düşük ve büyük ölçüde hizmet sektöründeki bazı fiyatlar aracılığıyla.
2
24
131
Marksist iktisatçı Michael Roberts; UBS'in, Credit Suisse'i aldıktan sonra Küresel Servet Raporu'nu yayımlamayı bırakma ihtimali olduğunu söylüyordu. Raporu yayımlamayı bırakmamışlar, ama nitelik olarak raporda belirgin bir düşüş var. Geçen yıllarda raporun hazırlanmasında
2
31
130
TR'deki doğurganlık hızı 1.51 ile en düşük seviyesine indi. Bu OECD ortalamasının bile altında. Avrupa'da ve D.Asya'da doğurganlık hızındaki hızlı düşüşe karşı devletin bakım hizmetleri, yardımı genişletiliyor. Doğum izinleri tartışılıyor. Bizde bu tartışmalara sıra gelmiyor. 1/
5
24
126
For the first time in my life, I asked for money from a journal that asked me to review a paper. The journal is Sustainability. They charge the authors 1900 CHF (2095 USD) as “article processing charge” and expect reviewers to review the paper for free. This is just too much. .
6
15
125
%30'luk asgari ücret zammı, önceki zamların ve o dönem %8'in biraz üzerinde olan enflasyonun hayli üzerindeydi. Fakat döviz kuru şokunun olmadığı (hatta doların %0.5 azaldığı) 2016'nın ilk yarısında; tüketici fiyatları %30'luk asgari ücret zammına rağmen sadece %3.6 artmıştı. 2/
1
15
121
Haftalık çalışma saati sınırının düşürülmesi ve/veya devletin firmaları yasal sınırı uygulamaya zorlaması yoluyla, tam zamanlı çalışanlar için haftalık ortalama çalışma saatinin düşürülmesi:.1) Saatlik üretkenliği arttırır. 2) Gelir dağılımını çalışanlar lehine düzeltir. .
2
29
120
Ulaştıklarımız arasında asgari ücret çağrısını imzalamayan ünlü iktisatçılar var. Bir kısmı çağrımıza katılmadı, bir kısmı da çekindiği için imzalamadı. Tabii herkese de ulaşamadık. Ama gerçekten çağrı ile ilgili dikkate değer eleştiri çok az. Katılmasam da en derli toplu.
Sanki tüm ekonomistler bu çağrıyı desteklemiş gibi. Her konuda mesaj atan çok sayıda iktisatçı bu çağrı ile ilgili hiçbir görüş bildirmedi. Ya katılıyorlar yazılanlara, ya gündeme gelmesin istiyorlar. Muhalefet ve sendikaların sessizliği de ayrı bir konu.
10
8
125
Vergi ve transferleri hesaba katmazsak, salt piyasa gelirlerine göre ülkelerin gelir eşitsizliği 2018 yılında böyleymiş. Türkiye aslında bayağı orta sıralarda yer alıyor. Şaşırtıcı bir şekilde Almanya, Fransa, İtalya, İspanya gibi pek çok Avrupa ülkesinden daha eşit. Kaynak:OECD
5
15
117
Özel okullar tartışılırken, bir de kamunun eğitim harcamalarının nasıl değiştiğine bakalım. 2016-2022 arasında kamunun eğitim harcamalarının GSYH'ye oranı %3.9'dan, %2.6'ya düşmüş. Düşüşün 0.5 puanı okul öncesi eğitim ve ilköğretim, 0.4 puanı ise ortaöğretim kaynaklı.
Son 10 yılda, özel ilkokul sayısı %108 artarak 992’den 2065’e çıktı. Lise sayısı da 3’e katlanıyor ve 907’den 3085’e çıkıyor. Orta sınıf devlet eğitiminden kaçıyor özele sığınıyor. Kuşaklardır devlet okullarında eğitim gören aileler çocuklarını artık özele gönderiyorlar.
3
42
119
Ege Cansen, GSYH hesaplarındaki “işletme artığı-karma gelir"i sermaye sahibi kişilerin geliri olarak algılamanın yanlış olduğunu söylemiş ve buradaki %54'ün çok büyük kısmının kendi hesabına çalışanların emek geliri olduğunu ve emeğin payının "en az %60" olduğunu iddia etmiş. 1/.
Ege Cansen yazdı:. Profesyonel solcu, amatör iktisatçılarımız, çıkarma yoluyla hesaplanan bu “işletme artığı-karma gelir” başlıklı faktör gelirleri kümesini “sermaye” sahibi gerçek kişilerin, milli gelirden aldığı pay diye anladılar. Bu tamamen yanlıştır.
3
30
122
Üniversitenin ana meydanının adı Üstün Ergüder Meydanı. Şaka gibi gerçekten.
Boğaziçi Üniversitesi’nin seçimle göreve gelen ilk rektörü Üstün Ergüder okula alınmadı.
0
24
121
Dahası Tesla araçlarının desteklenip, desteklenmemesi de ülkelerin çevre politikalarıyla ilişkili. Biden en son elektrikli araç istasyonlarının altyapısı için 7.5 milyar dolar bütçe ayırdı. 3/.
2
7
112
Bu dedikodu umarım doğru değildir. Neoliberalizmin her yerde yalpaladığı bu dönemde, Türkiye'nin başına ikinci bir Özal getirmeye hiç gerek yok. Liberal bir iktisadi program ne ekonominin oynak, kırılgan yapısına çare olur; ne de artan eşitsizliklere.
15
4
121
Ha Joon Chang'ın farklı iktisat okullarını özetleyen tablosu. "Ekonomi: Kullanıcının Kılavuzu" kitabından. Tabii ki kavramları her basitleştiren tabloda olduğu gibi, itiraz edilecek şeyler olabilir. Ama genel olarak güzel özetlemiş.
4
30
120
Peki şu anda gelebilecek olan daha büyük bir asgari ücret zammı, kâr marjlarını azaltarak enflasyona sınırlı miktarda yansıyabilir miydi? . Sermayenin son dönemde üretimden aldığı payın hızla arttığını düşünürsek, hiç de olmayacak bir senaryo değildi bu. 8/.
8
6
115
Türkiye'de ayda 40000 TL kazanırken, Hollanda'da ayda 3000 Euro kazandığını söylüyordu bu yazılımcı. Merak edip "World Inequality Database"ten baktım. Türkiye'deki maaşı ile en zengin %4'lik kesime giriyor. Yani üst tabaka. Hollanda'da ise en zengin %46'lık kesimde. Yani ortada. .
Hollanda'ya giden Türk yazılımcı:. ▪️Maaşımın yarısı bana gelmeden kira ve sağlık sigortasına gidiyor.▪️Günlük bütçem 50 euro, öğle yemeği ise 20 euro.▪️Doğal gaz açamıyorum.▪️Uzman doktoru 4 aydır bulamıyorum.▪️Kahvemi bile evde içiyorum.
20
6
109
Bu çok ayıp birşey. PPK üyelerinin maaşlarını tartışalım. Ama PPK'da 5 üye var. Aynı maaşı alan Cevdet Akçay veya daha iyi maaş alan Fatih Karahan değil; Hatice Karahan aradan seçilip paylaşılmış. Hem de böyle "hanım kızımızın" gibi yaşı ve cinsiyeti öne çıkaran ifadelerle.
Merkez Bankası başkanı yardımcısı bu hanım kızımızın maaşı 506 bin TL olmuş.
4
8
118
Makaleyi yazan veya paylaşanların amacı nedir bilmiyorum. Ama bölgelere göre IQ ortalaması sosyoekonomik gelişmişlikteki bölgesel eşitsizliklerin bir yansımasıdır. "IQ" dediğiniz şey eğitim, beslenme, sağlıkla direkt ilişkilidir. 1/.
1
7
110
Mahfi Eğilmez'in yazısındaki servet vergisinin sınırlı sayıdaki ülkede uygulandığını gösteren veriler yanıltıcı. Yazıda, Tax Foundation'ın bilgileri kullanılmış. Servetiyle hiçbir işlem yapmayan veya gelir elde etmeyen birinin servetinden gene de ödeyeceği vergiyi gösteriyor. 1/.
Servet vergisiyle uğraşmak yerine kayıt dışındakileri vergilemeyle ve kamu kesimindeki büyük israfı durdurmakla uğraşsak bütçe açığını hızla düşürürüz.
1
25
112
Bana ve benim gibi onlarca heterodoks iktisatçıya "gerçek Keynes"i öğreten hocamız, James Crotty vefat etmiş. Büyük bir iktisatçı. Büyük bir kayıp.😢 Crotty'yi hiç okumamış olanlara Keynes, Minsky, Marx, Tobin, Schumpeter üzerine yazdıklarını şiddetle tavsiye ederim. .
2
13
111