Website over de geschiedenis van de stad en regio Utrecht, de herkomst van volksgebruiken en de betekenis van de oorspronkelijke tekst van oude volksliedjes
#Utrecht
. Drogisterij Woortman op de
#Neude
is rond 1851 opgericht en is waarschijnlijk de oudste drogisterij van Utrecht. Het interieur van de winkel is al anderhalve eeuw onveranderd gebleven. Woortman mengt nog zelf specerijen en theesoorten.
#Utrecht
. In 1865 nam J. Bijleveld de tweedehandsboekwinkel en -binderij van J. Herfkens aan
#Janskerkhof
7 over. Sindsdien is de winkel altijd onder dezelfde naam blijven bestaan en daarmee is
#Bijleveld
de oudste nog geheel zelfstandige
#boekhandel
van Nederland.
1/2
#Utrecht
. HGB lll, een van de vier hoofdgebouwen van de NS, kreeg vanwege de vorm de bijnaam De
#Inktpot
. Na overname door ProRail in 1995 werd dit de officiële naam. Het gebouw bevat 22.000.000 bakstenen en is daarmee het grootste bakstenen gebouw van Nederland.
1/2
#Utrecht
. Een
#wed
is een oplopende, vaak overkluisde, straat van de
#werf
naar straatniveau, om per schip aangeleverde goederen naar straatniveau te brengen. Er zijn nog wedden op de
#Ganzenmarkt
en bij de
#Twijnstraat
. Ook de straatnaam Wed verwijst naar een vroeger wed.
#Utrecht
. Op het
#Janskerkhof
staat een bronzen standbeeld van
#AnneFrank
. Het beeld is gemaakt door Stadsbeeldhouwer van Utrecht
#PieterdHont
en op 30 april 1959 door Utrechtse jeugd aangeboden aan het gemeentebestuur. Hiertoe hebben de kinderen oud ijzer en papier ingezameld.
#Utrecht
. Eind twintiger jaren verfraaide Peek en Cloppenburg de
#werf
bij hun winkel aan de
#Oudegracht
met een
#tuintje
. In 1944 werden alle
#werven
onteigend om grootschalig onderhoud te kunnen doen. Rond 1950 verdween hierdoor ook de tuin van P&C.
#Utrecht
. Op het
#Janskerkhof
staat een bronzen standbeeld van
#AnneFrank
. Het beeld is gemaakt door Stadsbeeldhouwer van Utrecht
#PieterdHont
en op 30 april 1959 door Utrechtse jeugd aangeboden aan het gemeentebestuur. Hiertoe hebben de kinderen oud ijzer en papier ingezameld.
#Utrecht
. In de
#JPCoenstraat
(hoek 1e Atjehstraat) op nummer 84 staat het geboortehuis van
#WimSonneveld
. De familie woonde boven de kruidenierszaak van vader Gerrit. Foto 1: het pand toen en nu. Foto 2: Zus Nel in de winkel. Foto 3: Nikkelen Nelis aan het begin van de straat.
#Utrecht
. In 1865 nam J. Bijleveld de tweedehandsboekwinkel en -binderij van J. Herfkens aan
#Janskerkhof
7 over. Sindsdien is de winkel altijd onder dezelfde naam blijven bestaan en daarmee is
#Bijleveld
de oudste nog geheel zelfstandige
#boekhandel
van Nederland.
1/2
#Utrecht
. De watertoren in
#Overvecht
is in 1935 gebouwd als werkverschaffingsproject.
#Tuinwijk
was net gebouwd en de toren moest ervoor zorgen dat er druk op de waterleiding stond. De toren is gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School.
#Utrecht
. Op 1 juni 1933 opende J. Heidendahl
#HouthandelUtrecht
aan de
#Amsterdamsestraatweg
. In 1967 werd begonnen met 58 franchisewinkels onder de naam
#Hubo
, een afkorting van Houthandel Utrecht Bedrijven Organisatie. Het was de eerste bouwmarktketen in Nederland.
#Utrecht
. Hotel Den Hommel, in de 17e eeuw begonnen als Herberg ´t Hommeltje. De
#uitspanning
lag in een landelijke omgeving tussen boomgaarden in de gemeente Ouden Rijn, in 1954 geannexeerd door Utrecht. Door de aanleg van Oog in Al zou de omgeving drastisch veranderen.
#Utrecht
.
#LeukWeetje
. 'Het' kan worden afgekort tot 't. In het
#Uterechs
kan het lidwoord 't gebruikt worden voor zowel mannelijke, vrouwelijke als onzijdige zelfstandige naamwoorden. De Neude is correct Nederlands, 't Neude of 't Neu is correct Uterechs, maar het Neude is fout.
#Utrecht
, 1969. Bloemenkoopvrouw en standwerkster Jopie Kassing was een bezienswaardigheid op de Utrechtse
#markt
. Zij was een van de weinige hoogwerkers, een standwerker die verkoopt vanuit een auto of verhoogd platform. Elke plant was volgens 'tante Jopie' een Ameretica.
#Utrecht
. Bij de naam
#Staffhorst
denken de meeste
#Utrechters
aan muziek. Maar de familie zat ook in de drank. In 1831 kocht Adriaan zijn eerste café. Dertig jaar later begon zijn zoon in een van de cafés (op de
#Oudegracht
) een slijterij en distilleerderij.
#Utrecht
. Na de annexatie door de Fransen in 1811 kregen de wijken in de huidige historische binnenstad een letter die liep van A tot en met H, de buitenwijken de letters I t/m M.
#WijkC
is nog altijd bekend onder deze naam. Op de foto de Willemstraat in 1928.
#Utrecht
. Ooit schreef stadsarchivaris Van der Monde dat hij niet wist waarom de
#Zadelstraat
zo heette, maar dat er in Utrecht zadelmakers waren geweest. Sindsdien wordt verteld dat hier zadelmakers woonden. Het is echter de straat van de Mariakerk naar de zadel van de bisschop.
#Utrecht
. Discotheek
#Cartouch
op
#Mariaplaats
11 in de jaren '70. Het pand werd later bekend als café
#Stairway
(to Heaven) en werd daarna een restaurant annex bar onder de naam NOLA, dat nu is verkocht. Het pand werd in 1873 gebouwd als opslag voor rijtuigen.
#jeugdsentiment
.
Niet elke vernieuwing is een verbetering. Het eerste deel van de
#Vleutenseweg
in
#Utrecht
heet sinds 1948
#Leidseveer
. Tegenwoordig staan hier grauwe betonnen kantoorpanden.
#Utrecht
In de jaren ´50 was
#Werkspoor
met 5.000 werknemers verreweg de grootste werkgever van Utrecht. In
#Zuilen
had iedereen wel familie bij Werkspoor. In 1972 sloot het bedrijf definitief de deuren.
#Utrecht
. Herberg Jaffa langs de
#VleutenseWetering
, voor het eerst genoemd in 1651. De herberg had een overdekte kolfbaan, een theekoepel en een wandeltuin. Het pand werd later een buitenplaats en is in 1844 afgebroken. Nu ligt hier het
#Majellapark
.
#Utrecht
. 'N.V. Utrechtsche Open Zwem- en Badinrichting aan den Kromme Rijn', in de volksmond
#DeTimp
genoemd, naar badmeester Thomas Timp die hier van 1915 tot 1932 samen met zijn vrouw werkte. Het
#natuurbad
sloot in 1957 en werd in 1964 vervangen door
#zwembadDeKrommeRijn
.
2/2
#Utrecht
. Sinds 1999 is het gebouw vooral bekend vanwege de UFO. Dit was onderdeel van
#PANORAMA2000
, een kunstproject waarbij 24 kunstobjecten in de stad waren geplaatst, die zichtbaar waren vanaf de
#Domtoren
.
#Utrecht
, 1969. Bloemenkoopvrouw en standwerkster Jopie Kassing was een bezienswaardigheid op de Utrechtse
#markt
. Zij was een van de weinige hoogwerkers, een standwerker die verkoopt vanuit een auto of verhoogd platform. Elke plant was volgens 'tante Jopie' een Ameretica.
#Utrecht
. Al in 1600 zit er een bakker op de hoek
#Wittevrouwenstraat
-
#Plompetorengracht
. De bekendste was
#bakkerijTOP
, die hier van 1919 tot 2002 gevestigd was. In 1908 heeft het pand (na een brand) een extra verdieping gekregen. Nu is het bekend als de Bakkerswinkel.
#Utrecht
,
#DeTunnel
Tot 1999 leefden in en rond Hoog Catharijne honderden
#daklozen
en
#junks
onder erbarmelijke omstandigheden. Onvoorstelbaar dat dit nog maar twintig jaar geleden is.
1/2
#Utrecht
. De circuskaravaan van Cirque Géant, een combinatie van het Nederlandse circus Jos Mullens en het Franse Cirque Bouglione, trekt in juni 1952 met olifanten door de Utrechtse binnenstad, om reclame te maken voor de voorstelling op het
#Vredenburg
.
#Utrecht
. Discotheek
#Cartouch
op
#Mariaplaats
11 in de jaren '70. Het pand werd later bekend als café Stairway (to Heaven) en is nu een restaurant annex bar onder de naam NOLA. Het pand werd in 1873 gebouwd als opslag voor rijtuigen.
#jeugdsentiment
.
#Utrecht
. Het
#Diakonessenhuis
in Utrecht is het oudste ziekenhuis van Nederland. Het werd opgericht in 1844 en was destijds gevestigd in een huurhuis aan de
#Springweg
. De diaconessen werkten vrijwillig. In augustus 1997 is de laatste diacones uit het huis vertrokken.
#Utrecht
. Herberg Jaffa langs de
#VleutenseWetering
, voor het eerst genoemd in 1651. De herberg had een overdekte kolfbaan, een theekoepel en een wandeltuin. Het pand werd later een buitenplaats en is in 1844 afgebroken. Nu ligt hier het
#Majellapark
.
#Utrecht
. Eind twintiger jaren verfraaide Peek en Cloppenburg de
#werf
bij hun winkel aan de
#Oudegracht
met een
#tuintje
. In 1944 werden alle
#werven
door de gemeente onteigend om grootschalig onderhoud te kunnen doen. Rond 1950 verdween hierdoor ook de tuin van P&C.
#Utrecht
. van 1955 tot 1979 stond het houten tijdelijke concertgebouw
#Tivoli
in park
#Lepelenburg
. Het was de vervanging van Tivoli aan de
#Kruistraat
. Toen een nieuw pand voor Tivoli werd gevonden aan de Oudegracht, werd het houten gebouw gekraakt en kort daarna brandde het af.
#utrecht
. Bord boven de deur van het refectiehuis van de kameren Maria van Pallaes. In de
#kameren
mochten arme mensen gratis wonen, op voorwaarde dat zij dagelijks zouden bidden voor het zielenheil van de gulle gever. Zo verzekerde de schenker zich van een plekje in de hemel.
#Utrecht
. De
#kloostergang
in het
#pandhof
van de voormalige
#Mariakerk
. De westelijke arm stamt uit eind elfde eeuw. De andere armen ontstonden rond 1140. In latere eeuwen is de oorspronkelijke tufsteen in de muren vervangen door baksteen. De Mariakerk is in 1814 afgebroken.
#Utrecht
. De
#Sterrentoren
is gebouwd in 1962 en was één van de eerste gebouwen op
#DeUithof
. Het is in de praktijk niet of nauwelijks gebruikt voor waarnemingen, omdat de omgeving in hoog tempo werd volgebouwd met hoge gebouwen. Het ontwerp is gebaseerd op de
#Smeetoren
.
#Utrecht
. Op het
#Janskerkhof
staat een bronzen standbeeld van
#AnneFrank
. Het beeld is gemaakt door Stadsbeeldhouwer van Utrecht
#PieterdHont
en op 30 april 1959 door Utrechtse jeugd aangeboden aan het gemeentebestuur. Hiertoe hebben de kinderen oud ijzer en papier ingezameld.
#Utrecht
. In de jaren '50 had
#Zuilen
een mannenkoor en de heren gingen ieder jaar een dagje uit. De dames mochten niet mee en dus startten zij hun eigen orkest: het
#UtrechtseHuisvrouwenorkest
. Ze maakten muziek met potten en pannen en werden bekend. Nederland vond het geweldig.
#Utrecht
. Slijterij op Vleutenseweg 195, in
#NieuwEngeland
, dat begint in het Verdomhoekje en loopt via de Cremerstraat langs het spoor door tot aan het Cremerplein. De naam verwijst waarschijnlijk naar 'nauw eng land' tussen de Vleutensche Vaart en de spoorlijn naar Rotterdam.
#Utrecht
. Eind twintiger jaren verfraaide Peek en Cloppenburg de
#werf
bij hun winkel aan de
#Oudegracht
met een
#tuintje
. In 1944 werden alle
#werven
onteigend om grootschalig onderhoud te kunnen doen. Rond 1950 verdween hierdoor ook de tuin van P&C.
#Utrecht
. Herberg Jaffa langs de
#VleutenseWetering
, voor het eerst genoemd in 1651. De herberg had een overdekte kolfbaan, een theekoepel en een wandeltuin. Het pand werd later een buitenplaats en is in 1844 afgebroken. Nu ligt hier het
#Majellapark
.
#Utrecht
.
#Kermis
op het
#Vredenburg
in 1905. Kermis komt voort uit (middeleeuwse) kerkwijdingen en jaarmarkten. Met ker(ke)mis wordt de speciale
#inwijdingsmis
van een nieuwe kerk bedoeld. Deze kerkemis wordt vervolgens elk jaar herdacht en herhaald. Foto's: J.A. Moesman.
#Utrecht
. Tijdens de bouw van een parkeergarage onder het
#Vreeburg
in 1971 kwam een deel van het voormalige
#kasteelVredenburg
bloot te liggen. De resten behoorden tot onder meer de zuidelijke hoofdpoort en de zuidoostelijke hoektoren. Deze had als bijnaam de
#HollandscheToren
.
#Utrecht
. De
#Nobelstraat
in 1915. De straat bestond al omstreeks 1300. De straatnaam dateert uit de 17e eeuw en is vernoemd naar de Utrechtse familie Nobel. De naam moet dus worden uitgesproken als Nóbelstraat en niet als Nobélstraat.
#Utrecht
. Boven aan de gevel van het
#Stadhuis
is in 1957 een fronton aangebracht met vijf beelden, gemaakt door Pieter d'Hont. Ze symboliseren de functies van het gemeentebestuur: gerechtigheid, waakzaamheid, gezag, beleid en geloof.
De
#Mariapomp
is een
#rijksmonument
en befaamd om het zuivere water. In 1860 verkreeg een handelaar het recht om twee keer per week 300 grote waterkruiken te vullen voor de verkoop in Amsterdam. De
#Utrechters
dronken liever uit de gracht, want daar zat tenminste een smaakje aan.
1/2
#Utrecht
.
#PaulVanDillen
op het
#Vredenburg
(bekend van de lopende band in de etalage). Er heeft nooit een Paul van Dillen bestaan. De oorspronkelijke naam van de winkel was G.W. van Dillen. Paul Verhaar is sinds 1996 eigenaar, maar mag de naam Van Dillen blijven gebruiken.
#Utrecht
. Op het
#Janskerkhof
staat een bronzen standbeeld van
#AnneFrank
. Het beeld is gemaakt door Stadsbeeldhouwer van Utrecht
#PieterdHont
en op 30 april 1959 door Utrechtse jeugd aangeboden aan het gemeentebestuur. Hiertoe hebben de kinderen oud ijzer en papier ingezameld.
#Utrecht
. De
#Weerdpoort
was de noordelijke toegang tot de stad en bestond uit een landpoort met (ophaal)brug en een waterpoort die ’s nachts werd afgesloten met een groot ijzeren hek. Op de linkerfoto de restanten van een poorttoren van de Weerdpoort.
#Utrecht
.
#HalveMaan
is een buurt in
#OogInAl
, tussen de
#Lessinglaan
en het Amsterdam-Rijnkanaal. Hoewel de vorm van de buurt wat weg heeft van een halve maan, is de buurt vernoemd naar boerderij Halve Maan, die in 1940 moest plaatsmaken voor het Militair Hospitaal.
@raaijmakersilse
Jij vindt de straatnaam niet uit te leggen, omdat je iemand die 300 jaar geleden leefde beoordeelt door een bril van nu. Op die manier kan je nooit een straat naar een persoon vernoemen. De helden van nu zouden over 300 jaar ook omstreden kunnen zijn.
#Utrecht
. Grote delen van de oude binnenstad vielen in de jaren '70 ten prooi aan de sloophamer. Dit leidde tot heel wat tegenstand, zoals op deze foto op de zijgevel van
#Leidseweg
11, met een stil protest tegen de onvermijdelijke verandering.
1/2
#Utrecht
. Poffertjeskraam
#VictorConsael
, uit begin 20e eeuw. Jarenlang een vaste plek in Utrecht, eerst op het
#Vredenburg
, vanaf 1975 op de
#Neude
en vanaf 1996 opnieuw op het Vredenburg. In 2007 moest de kraam weg om plaats te maken voor de bouw van
#TivoliVredenburg
.
#Utrecht
. Slijterij op Vleutenseweg 195, in
#NieuwEngeland
, dat begint in het Verdomhoekje en loopt via de Cremerstraat langs het spoor door tot aan het Cremerplein. De naam verwijst waarschijnlijk naar 'nauw eng land' tussen de Vleutensche Vaart en de spoorlijn naar Rotterdam.
#Utrecht
. Wegens ruimtegebrek op het station had Utrecht van 1904 tot 1937 een
#Buurtstation
aan de andere kant van de Leidse Rijn, dat vanaf het
#Stationsplein
via een loopbrug bereikbaar was. Met de bouw van de
#Leidseveertunnel
konden de sporen 1-4 worden doorgetrokken naar CS
#Utrecht
. Voor de een een doorn in het oog, voor de ander een architectonisch hoogtepunt: het Huisje van
#Sluijmer
op de hoek van
#KrommeNieuwegracht
en
#Drift
. Een stalen huis van 116 m2, gebouwd op een kavel van slechts 15,45 m2.
#Utrecht
. Vakschool voor Typographie op
#Jutfaseweg
3. In 1925 werd de naam van de school gewijzigd in School voor de Grafische Vakken. De school verhuisde in 1997 naar de
#Vondellaan
en heet sinds 1999 Grafisch Lyceum Utrecht. Het pand op de Jutfaseweg omvat nu 16 appartementen.
#Utrecht
. De
#Wittevrouwenstraat
in 1806. Links huis Taets van Amerongen. De lage winkelpanden ernaast werden gesloopt voor de bouw van een paleis voor Lodewijk Napoleon
#LodewijkDeGoede
#DeLammeKoning
, koning van Nederland en broer van keizer Napoleon Bonaparte.
#Utrecht
. De Lange Jansstraat op een foto uit 1905, in de middeleeuwen de westelijke toegangsweg tot de immuniteit van het kapittel van Sint Jan. De straat heette aanvankelijk Sint Jansstraat. Na de aanleg van de Korte Jansstraat, in 1646, kreeg de straat de toevoeging Lange.